تفاوت بین بیت کوین و اتریوم چیست؟

مقدمه

اتر (ETH)، ارز دیجیتال شبکه اتریوم است و پس از بیت کوین محبوب ترین توکن دیجتال به شمار می‌رود. اتر دومین ارز دیجیتال بزرگ بر اساس ارزش بازار (Market cap) می‌باشد. بنابراین طبیعی است که به مقایسه بیت کوین و اتر بپردازیم.

اتر و بیت کوین از بسیاری جهات شبیه هم هستند. هر دو یک ارز دیجیتال هستند که از طریق صرافی‌های آنلاین معامله و در انواع مختلفی از کیف پول‌های کریپتو ذخیره می‌شوند. هر دوی این توکن‌ها غیرمتمرکز هستند. به این معنی که توسط یک بانک مرکزی یا مرجع دیگری صادر یا تنظیم نمی‌شوند. هر دو از تکنولوژی دفتر کل توزیع‌شده (Distributed ledger)، به نام بلاک چین استفاده می‌کنند.

با این حال، تمایزات بسیار مهمی نیز بین این دو ارز دیجیتال برتر در بازار وجود دارد. در زیر، نگاهی دقیق تر به شباهت‌ها و تفاوت‌های بین بیت کوین و اتر خواهیم داشت. با ادامه این مطلب از زرد نیوز همراه باشید.

نکات مهم

• بیت کوین نشان داد که شکل کاملاً جدیدی از پول دیجیتال که خارج از کنترل هر دولت یا شرکتی عمل می‌کند، ظهور کرده است.
• با گذشت زمان، مردم متوجه شدند که یکی از نوآوری‌های اساسی بیت کوین، بلاک چین، می‌تواند برای اهداف دیگری نیز مورد استفاده قرار گیرد.
• اتریوم پیشنهاد کرد که از تکنولوژی بلاک چین فقط برای مدریت یک شبکه پرداخت غیرمتمرکز استفاده نشود. بلکه برای ذخیره کدهای رایانه‌ای که می‌توانند قراداد‌های مالی غیرمتمرکز و غیرقابل دستکاری را فعال کنند نیز استفاده شوند.
• اپلیکیشن‌ها و قراردادهای اتریوم توسط اتر، واحد پول شبکه اتریوم، تامین می‌شوند.
• در ابتدا قرار بود اتر به جای رقابت با بیت کوین، مکمل آن باشد. اما با این وجود، اکنون به عنوان یک رقیب در صرافی‌های ارزهای دیجیتال ظاهر شده است.

مبانی بیت کوین

بیت کوین در ژانویه ۲۰۰۹ راه اندازی شد. این ایده جدید را فردی مرموز به نام ساتوشی ناکاموتو، در یک اوراق سفید (white paper) ارائه کرد. بیت کوین وعده یک ارز آنلاین را می‌دهد که برخلاف ارزهایی که دولت صادر می‌کند، بدون کنترل هیچ مرجع مرکزی، امن است. هیچ بیت کوین فیزیکی وجود ندارد. تنها چیز در دسترس، موجودی‌های مرتبط با یک دفتر کل عمومی (public ledger) امن رمزنگاری‌شده است.

اگرچه بیت کوین اولین تلاش برای ایجاد یک ارز آنلاین از این نوع نبود، اما موفق ترین تلاش در نوع خود بود. همچنین می‌توانید بیت کوین را به عنوان یک الگو برای تقریباً تمام ارزهای دیجیتالی که در دهه گذشته توسعه یافته‌ اند، بدانید.

در طول سال‌ها، مفهوم ارز مجازی و غیرمتمرکز در بین ارگان‌های قانون گذار و دولتی مقبولیت یافته است. بیت کوین به عنوان وسیله برای پرداخت یا یک دارایی به رسمیت شناخته نمی‌شود. اما این ارز دیجیتال توانسته جایگاهی برای خود ایجاد کند که علیرغم بررسی‌های دائمی و بحث‌های مرتبط با آن، همچنان به همزیستی با سیستم‌ها مالی ادامه می‌دهد.

مهم

در آغاز رونق ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۱۷، ارزش بازار بیت کوین نزدیک به ۸۷ درصد از کل بازار ارزهای دیجیتال را تشکیل می‌داد. تا نوامبر ۲۰۲۱، همزمان با محبوبیت سایر ارزهای دیجیتال، سهم  بیت کوین در بازار  به ۴۸ درصد از کل ارزش بازار کاهش یافت.

مبانی اتریوم

تکنولوژی بلاک چین برای ایجاد اپلیکیشن‌ هایی استفاده می‌شود که فراتر از فعال کردن یک ارز دیجیتال کاربرد دارند. اتریوم که در جولای ۲۰۱۵ راه اندازی شد، بزرگترین و معروف ترین پلتفرم نرم افزاری غیرمتمرکز پایان باز (Open-ended) است.

این ارز دیجیتال قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) را فعال می‌سازد تا بدون هیچ گونه خرابی، کلاهبرداری، کنترل یا دخالت شخص ثالث ساخته و اجرا شوند. اتریوم با زبان برنامه نویسی خاص خود که بر روی یک بلاک چین اجرا می‌شود، به توسعه دهندگان امکان می‌دهد تا برنامه‌های کاربردی توزیع شده را بسازند و اجرا کنند.

اپلیکیشن‌های بالقوه اتریوم گسترده‌اند. اتر، این اپلیکیشن‌ها را رمز رمزنگاری و پشتیبانی می‌کند. (اتر معمولاً به اختصار ETH نامیده می‌شود). در سال ۲۰۱۴، اتریوم پیش فروش اتر را شروع کرد که با استقبال چشمگیری مواجه شد. اتر مانند سوخت برای اجرای دستورات در پلتفرم اتریوم است. توسعه دهندگان برای ساخت و اجرای اپلیکیشن‌های بر روی پلتفرم اتریوم، از اتر استفاده می‌کنند.

اتر عمدتاً برای دو منظور استفاده می‌شود. به‌عنوان یک ارز دیجیتال در صرافی‌ها به همان شکلی که ارزهای دیجیتال دیگر معامله می‌شوند و در شبکه اتریوم برای اجرای اپلیکیشن‌ها. به گفته اتریوم، “مردم در سراسر جهان از اتر برای پرداخت، به عنوان سرمایه یا به عنوان وثیقه استفاده می‌کنند.”

تفاوت‌های کلیدی

در حالی که هر دو شبکه بیت‌کوین و اتریوم بر اساس اصل دفتر کل توزیع شده و رمزنگاری کار می‌کنند، اما از نظر فنی بسیار متفاوت هستند. برای مثال، تراکنش‌های شبکه اتریوم ممکن است حاوی کدهای اجرایی باشند، در حالی که داده‌های مربوط به تراکنش‌های شبکه بیت‌ کوین، معمولاً فقط برای یادداشت‌ برداری هستند.

تفاوت‌های دیگر شامل زمان بلاک (تراکنش اتر در ثانیه تایید می‌شود اما تراکنش بیت کوین در دقیقه) و الگوریتم‌هایی است که روی آن اجرا می‌شوند. SHA-256 برای بیت‌ کوین و Ethash برای اتریوم.

هم بیت‌ کوین و هم اتریوم در حال حاضر از یک پروتکل اجماعی (Consensus) به نام اثبات کار (PoW) استفاده می‌کنند. این پروتکل به گره‌های شبکه‌های مربوطه اجازه می‌دهد تا در مورد وضعیت تمام اطلاعات ثبت‌شده در بلاک‌ چین خود به توافق برسند.  سپس می‌توانند از انواع خاصی از حملات اقتصادی به شبکه‌ها جلوگیری کنند.

در سال ۲۰۲۲، اتریوم به عنوان بخشی از ارتقاء در Eth2 خود، به سیستم دیگری به نام اثبات سهام (PoS) منتقل خواهد شد. Eth2 مجموعه‌ای از بروزرسانی‌های به هم پیوسته است که اتریوم را مقیاس پذیر، ایمن و پایدارتر می‌کند. یکی از انتقادات اصلی به اثبات کار این است که بسیار انرژی بر است. چراکه به قدرت محاسباتی زیادی نیاز دارد.

اثبات سهام، قدرت محاسباتی را جایگزین سهام‌داری (Staking) و مصرف انرژی را کمتر می‌کند. سپس ماینرها را با اعتبارسنج‌ها (validator) جایگزین می‌کند، که دارایی‌های ارز دیجیتال خود را برای فعال کردن توانایی ایجاد بلاک‌های جدید، به اشتراک می‌گذارند.

کاربری متفاوت از بلاک چین

مهمتر از همه، شبکه های بیت کوین و اتریوم، با توجه به اهداف کلی هر شبکه، متفاوت هستند. بیت‌ کوین به‌عنوان جایگزینی برای ارزهای ملی ایجاد شد و بنابراین می‌خواهد یک وسیله مبادله و یک ذخیره ارزش (store of value) باشد. در حالی که اتریوم به عنوان پلتفرمی برای تسهیل کد نویسی قراردادهای غیرقابل تغییر و ایجاد اپلیکیشن‌هایی از طریق ارز خود در نظر گرفته شد.

بیت کوین و اتریوم هر دو ارزهای دیجیتال هستند، اما هدف اصلی اتر، تثبیت خود به عنوان یک سیستم پولی جایگزین نیست. بلکه هدف اصلی اتر، تسهیل و کسب درآمد از ایجاد قرارداد‌های هوشمند اتریوم و پلتفرم “dApp” است. 

اتریوم یکی دیگر از موارد استفاده از بلاک چین برای پشتیبانی از شبکه بیت کوین است و از نظر تئوری نباید واقعاً با بیت کوین رقابت کند. با این حال، محبوبیت اتر آن را به رقابت با همه ارزهای دیجیتال، به ویژه از دیدگاه معامله گران، سوق داده است. اتر، در بیشتر زمان پیدایش خود از اواسط سال ۲۰۱۵، در رتبه بندی برترین ارزهای دیجیتال بر اساس ارزش بازار، پشت بیت کوین قرار داشته است.

اکوسیستم اتریوم به لطف محبوبیت فزاینده dApp های آن در زمینه‌هایی مانند امور مالی (مالی غیرمتمرکز یا برنامه‌های DeFi)، هنر، کلکسیون‌ها (توکن‌ های غیرقابل تعویض یا NFT)، گیمینگ و تکنولوژی، با سرعت در حال رشد است. این امر باعث‌شده است که اتر (ETH) در سال ۲۰۲۱ (از ۲۹ نوامبر ۲۰۲۱) ۵۱۰ درصد در بازار رشد یابد. این را با رشد ۹۳ درصدی بیت کوین در همان بازه زمانی مقایسه کنید. در نتیجه، با اینکه ارزش بازار اتر در ژانویه ۲۰۲۰ تنها حدود یک دهم بیت کوین بود، ارزش بازار اتر در نوامبر به ۵۲۸ میلیارد دلار رسید. این مقدار تقریباً برابر نصف ارزش بازار ۱/۰۸ تریلیون دلاری بیت کوین در همان ماه است.

تفاوت‌های کلیدی

در حالی که هر دو شبکه بیت‌کوین و اتریوم بر اساس اصل دفتر کل توزیع شده و رمزنگاری کار می‌کنند، اما از نظر فنی بسیار متفاوت هستند. برای مثال، تراکنش‌های شبکه اتریوم ممکن است حاوی کدهای اجرایی باشند، در حالی که داده‌های مربوط به تراکنش‌های شبکه بیت‌ کوین، معمولاً فقط برای یادداشت‌ برداری هستند.

تفاوت‌های دیگر شامل زمان بلاک (تراکنش اتر در ثانیه تایید می‌شود اما تراکنش بیت کوین در دقیقه) و الگوریتم‌هایی است که روی آن اجرا می‌شوند. SHA-256 برای بیت‌ کوین و Ethash برای اتریوم.

هم بیت‌کوین و هم اتریوم در حال حاضر از پروتکل توافقی به نام اثبات کار (PoW) استفاده می‌کنند که به گره‌های شبکه‌های مربوطه اجازه می‌دهد تا در مورد وضعیت تمام اطلاعات ثبت‌شده در بلاک‌چین خود به توافق برسند و از انواع خاصی از حملات اقتصادی به شبکه‌ها جلوگیری کنند. در سال 2022، اتریوم به عنوان بخشی از ارتقاء Eth2 خود به سیستم دیگری به نام اثبات سهام (PoS) منتقل خواهد شد، مجموعه ای از ارتقاءهای به هم پیوسته که اتریوم را مقیاس پذیرتر، ایمن تر و پایدارتر می کند. یکی از انتقادات اصلی اثبات کار این است که به دلیل قدرت محاسباتی مورد نیاز، بسیار انرژی بر است. اثبات سهام، قدرت محاسباتی را جایگزین سهام‌داری می‌کند – و انرژی را کمتر می‌کند – و ماینرها را با اعتبارسنج‌ها (Validators) جایگزین می‌کند، که دارایی‌های ارز دیجیتال خود را برای فعال کردن توانایی ایجاد بلاک‌های جدید به اشتراک می‌گذارند.

تفاوت اصلی در کاربرد بیت کوین و اتریوم چیست؟

بیت کوین اساساً به عنوان جایگزینی برای ارزهای سنتی کاربرد دارد. از این رو، می‌توانید آن را به عنوان وسیله‌ای برای مبادله و ذخیره ارزش بدانید. در مقابل، اتریوم یک بلاک چین قابل برنامه ریزی است که در زمینه‌های متعددی از جمله DeFi، قراردادهای هوشمند و NFT کاربرد پیدا می‌کند.

چرا بیت کوین با طلای دیجیتال و اتریوم با نقره دیجیتال مقایسه می‌شوند؟

بیت کوین با طلای دیجیتال مقایسه می‌شود. زیرا اولین ارز دیجیتال است و با ارزش بازار بیش از ۱ تریلیون دلار، بزرگترین رمز ارز محسوب می‌شود. همچنین عرضه محدود آن (حداکثر تعداد بیت کوین‌هایی که می توان استخراج کرد ۲۱ میلیون است) ممکن است ضامن ارزش آن حفظ بشود. اتریوم با نقره دیجیتال مقایسه می‌شود. زیرا دومین ارز دیجیتال بزرگ از نظر ارزش بازار است و مانند فلز گرانبهای نقره، کاربردهای بسیار متنوعی دارد.

سهام بیت کوین و اتریوم در بازار کریپتو چقدر است؟

تا ۲۹ نوامبر ۲۰۲۱، ارزش بازار بیت کوین ۱/۰۸  تریلیون دلار بود که حدود ۴۸ درصد از کل بازار ارزهای دیجیتال را به خود اختصاص داده و ارزش آن کمی بیش از ۲/۲۵ تریلیون دلار بود. اتریوم با ارزش بازار ۵۲۸ میلیارد دلاری، سهم بازار ۲۳/۴ درصدی را به خود اختصاص داده است.

در حال حاضر چه تعداد بیت کوین و اتریوم در گردش هستند؟

تا ۲۹ نوامبر ۲۰۲۱، ۱۸،۸۸۶،۹۱۲ بیت کوین و ۱۱۸،۵۴۵،۲۵۹ اتر در گردش بوده است.