DeFi (امور مالی غیرمتمرکز) چیست؟

مقدمه

یکی از حوزه‌های ارز رمزپایه که توجه بسیاری را به خود جلب می‌کند، DeFi همان امور مالی غیرمتمرکز است. DeFi به خدمات مالی با استفاده از قراردادهای هوشمند اشاره دارد. که این توافقات امور اجرایی خودکار هستند و نیازی به واسطه‌هایی مانند بانک یا وکیل ندارند و به‌جای آن از فناوری بلاکچین آنلاین استفاده می‌کنند.

از سپتامبر 2017 تا زمان نوشتن این مطلب (شهریور 99)، کل ارزش قفل شده در قراردادهای DeFi از 2.1 میلیون دلار به 6.9 میلیارد دلار به طور وحشتناکی صعود کرده است (1.6میلیون پوند تا 5.3 میلیارد پوند). از ابتدای ماه اوت 2.9 میلیارد دلار افزایش یافته است. این امر باعث افزایش چشمگیر ارزش (سرمایه گذاری در بازار) کلیه توکن‌ها قابل معامله، می‌شود که برای قراردادهای هوشمند DeFi استفاده می‌شود. این رقم در حال حاضر در حدود 15 میلیارد دلار ایالات متحده است که می‌توان گفت تقریبا دو برابر ابتدای ماه است. تعداد بسیاری از توکن‌ها در یک سال سه یا چهار برابر افزایش یافته‌اند و برخی از آن‌ها به میزان قابل توجهی به نسبت بیشتر شده‌اند. به عنوان مثال، سینتتیکس نتورک توکن (Synthetix Network Token) بیش از 20 برابر و Aave تقریبا 200 برابر افزایش یافته است. بنابراین اگر در آگوست سال 2019 هزار پوند از Aave را خریداری کرده بودید، اکنون آن‌ها نزدیک به 200،000 پوند ارزش داشتند.

حداکثر اختلال (شکست)

DeFi، خدمات مالی‌ای است که بیشتر آن بر روی شبکه بلاکچین اتریوم ساخته شده است. گام بعدی انقلاب در فناوری شگفتانه مالی است که 11 سال پیش با بیت کوین آغاز شد. یکی از زمینه‌هایی که در آن این برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) به وجود آمده‌اند تجارت ارز رمزپایه در صرافی‌های غیرمتمرکز است. یکی از این صرافی‌های غیرمتمرکز dexs است، علاوه ‌بر dexs می‌توان به Uniswap نیز در این زمینه اشاره کرد. این صرافی‌ها کاملاً همتا به همتا هستند، بدون اینکه هیچ شرکت یا موسسه دیگری بستر را فراهم کند.

سایر خدمات DeFi که اکنون در حال استفاده هستند به شما اجازه می‌دهد:

• برای کسب سود با استفاده از پلتفرم‌هایی مانند کامپوند (Compound) یا Aave، ارزهای رمزپایه را قرض بگیرید و یا وام دهید.
• با استفاده از آگور (Augur) بر روی نتیجه رویدادها شرط بگذارید به عبارت دیگر می‌توانید با آگور نتایج را پیش بینی کنید.
• مشتقات دارایی‌های دنیای واقعی مانند ارز یا فلزات گران‌بها را در Synthetix ایجاد و مبادله کنید.
• در یک قرعه کشی بدون ضرر در PoolTogether شرکت کنید، جایی که همه پول خود را پس می گیرند و یک شرکت کننده خوش شانس تمام بهره را که در یک ظرف مشترک جمع شده است را برنده می‌شود.
• ارزهای رمزپایه معروف به استیبل کوین (stablecoins) را که به ارزش یک ارز یا کالای خاص وابسته هستند، بخرید. به عنوان مثال،DAI و USDC که هر دو با دلار آمریکا مرتبط هستند.

DeFi گاهی اوقات به عنوان “پول لگو(Lego money)” شناخته می‌شود زیرا می‌توانید برنامه‌های غیرمتمرکز dApps را با هم جمع کنید تا بازدهی خود را به حداکثر برسانید. به عنوان مثال، شما می‌توانید یک استیبل کوین مانند DAI خریداری کنید و سپس آن را به Comound قرض دهید تا سود کسب کنید، برای این‌کار افراد از تلفن‌های هوشمند خود استفاده می‌کنند.

گرچه بسیاری از برنامه‌های غیرمتمرکز dApp امروزی خوب هستند، اما برنامه‌های آینده می‌تواند تأثیر زیادی در زندگی روزمره داشته باشد. به عنوان مثال، شما احتمالاً قادر خواهید بود در یک توافق وام مسکن یک قطعه زمین یا خانه را بر روی پلتفرم DeFi خریداری کنید که به موجب آن بهای مورد نظر را در طی یک سال بازپرداخت می‌کنید. این اسناد به صورت توکن در دفتر کل بلاکچین به عنوان وثیقه قرار داده می‌شود و در صورت پیش پرداخت بازپرداخت‌های خود، این اعمال به طور خودکار به وام دهنده تغییر می‌کند. از آنجایی که در طی این فرآیند هیچ وکیل یا بانکی لازم نیست، بنابراین فرآیند خرید و فروش خانه کم هزینه‌تر و ازان‌تر می‌شود.

اهمیت

در قسمت بعدی به سه دلیل افزایش DeFi پرداخته شده است.

دلیل اول این است که، رگولاتور‌ها (regulators) عقب تر از منحنی بوده‌اند و DeFi توانسته در این خلاء شکوفا شود. به عنوان مثال، در وام های ناامن سنتی، یک الزام قانونی وجود دارد که وام دهندگان و وام گیرندگان هویت یکدیگر را بشناسند و وام دهنده توانایی وام گیرنده در بازپرداخت بدهی را ارزیابی کند. در DeFi، چنین الزاماتی وجود ندارد. در مقابل، همه چیز مربوط به اعتماد متقابل و حفظ حریم خصوصی است. رگولاتور ها باید توازن حساسی را بین نوآوری و عدم محافظت از جامعه در برابر خطراتی که افراد پول خود را در یک فضای غیرقانونی قرار می‌دهند، یا بانک‌ها و مؤسسات مالی دیگر که به طور بالقوه قادر به تأمین درآمد به عنوان واسطه نیستند، را ایجاد کند. اما به نظر می‌رسد پذیرش تغییر، معقول تر است و به نظر می رسد که چنین رویدادی اتفاق می‌افتد. در ماه ژوئیه، کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) با تصویب یک صندوق اتریوم مستقر در آرکا، برای اولین بار به سمت پذیرش DeFi تغییر اساسی انجام داد.

این مورد استقبال و مهم است، یکی از چالش‌های مهم در برابر نوآوری مالی، فضای خصمانه ایجاد شده است توسط مقررات باستانی که برای یک دوره گذشته نوشته شده است که این امر باعث شده برخی از پروژه‌های DeFi با شکست روبرو شوند – از جمله این پروژه‌های بزرگ، پروژه‌ی پایگاه نیوجرسی، که در سال 2018 ،133 میلیون دلار به سرمایه گذاران بازگرداند وقتی که نتیجه گرفت نمی‌تواند در قوانین SEC کار کند.

دلیل دوم افزایش DeFi این است که نقش‌های اصلی ارزها درگیر این امور می‌شوند. بسیاری از مؤسسات مالی و بانک‌ها در حال شروع به پذیرش DeFi هستند و به دنبال راه‌هایی برای مشارکت هستند. به عنوان مثال، 75 تا از بزرگترین بانک‌های جهان در حال آزمایش فناوری بلاکچین برای تسریع در پرداخت‌ها به عنوان بخشی از شبکه اطلاعات بین بانکی هستند که JP Morgan, ANZ و بانک رویال کانادا آن را هدایت می‌کنند. وجوه اصلی مدیریت دارایی نیز شروع به جدی گرفتن DeFi می‌کنند. در این بین برجسته ترین گری اسکیل (Grayscale) است. گری اسکیل برجسته ترین و بزرگترین صندوق سرمایه گذاری ارز رمز پایه جهان است که دارایی آن در نیمه اول سال 2020، مدیریت بیش از 5.2 میلیارد دلار دارایی های رمزپایه، که 4.4 میلیارد دلار آن برای بیت کوین بود.

دلیل سوم تأثیر COVID 19 است. این بیماری همه گیر نرخ بهره جهانی را نیز حتی پایین آورده است. برخی از حوزه‌های قضایی، مانند منطقه یورو، اکنون در قلمرو منفی کوید 19 قرار دارند و برخی دیگر مانند ایالات متحده و انگلیس به دنبال آن هستند.

در این شرایط آب و هوایی، DeFi به طور بالقوه بازدهی بالاتری را نسبت به موسسات و بانک‌ها به پس اندازکنندگان ارائه می‌دهد: به عنوان مثال، کمپاند نرخ سود سالیانه 6.75 درصد را برای کسانی که پس انداز می‌کنند با استیبل کوین Tether ارائه داده است. Defi پتانسیل باز کردن منابع مالی را برای دو /سوم افراد بدون حساب که تلفن هوشمند دارند را فراهم می‌کند.

یکی از دلایل مهم اخیر افزایش پول در توکن‌های DeFi جلوگیری از رشد انفجاری آن‌ها است. بسیاری از توکن‌ها از نظر عملی ارزش هیچ چیز یا نزدیک به هیچ چیز را ندارند. بنابراین با یک اغراق شاهد یک اغراق غیر منطقی هستیم.

حرف آخر

در هر صورت خواه ناخواه، ما به سمت سیستم مالی جدیدی می‌رویم که آزادتر و غیرمتمرکزتر از گذشته است. سؤال اصلی این است که چگونه بهترین راه حل برای دستیابی به توسعه آن با چک‌ها و تعادلاتی است که خطرات را به حداقل می‌رساند و مزایای بالقوه را تا حد امکان گسترش می‌دهد. در واقع این یک چالش برای چند سال آینده است.