مقدمه
صندوق سرمایهگذاری مشترک، یک موسسه یا نهاد است که وجوهی را از سرمایهگذاران دریافت نموده و در یک یا چند اوراق بهادار سرمایهگذاری میکند. هر سرمایهگذاری به نسبت سرمایه خود سود دریافت میکند و به همان اندازه در ضرر شریک میباشد.
در این مطلب از زرد نیوز شما را انواع صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و تعریف آنها آشنا میکنیم، پس تا انتها ما را همراهی کنید.
صندوق سرمایهگذاری مشترک چیست؟
صندوق سرمایه گذاری مشترک نوعی ابزار مالی است که متشکل از سرمایهای جمعآوریشده از بسیاری از سرمایهگذار برای سرمایه گذاری در اوراق بهادار مانند سهام، اوراق قرضه، ابزارهای بازار پول و سایر داراییها میباشد. صندوقهای سرمایهگذاری مشترک را کارگزاران حرفهای مدیریت و اداره میکنند. آنها داراییهای صندوق را به سرمایهگذاریهایی تخصیص میدهند و تلاش میکنند تا سود سرمایه یا درآمدی برای سرمایهگذاران صندوق ایجاد کنند. پرتفوی صندوق سرمایه گذاری به گونه ای ساختار یافته و نگهداری می شود که با اهداف سرمایه گذاری مندرج در دفترچه آن مطابقت داشته باشد.
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک به سرمایهگذاران کوچک یا فردی امکان دسترسی به پرتفوای از سهام، اوراق قرضه و سایر اوراق بهادار را میدهند که به صورت حرفهای مدیریت میشود. بنابراین، هر سهامدار به طور متناسب در سود یا زیان صندوق سهیم است. صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در تعداد زیادی اوراق بهادار سرمایهگذاری میکنند. و عملکرد صندوق معمولاً معادل تغییر در کل ارزش بازار صندوق میباشد (که از عملکرد مجموع سرمایهگذاریهای اساسی صندوق حاصل میشود).
نکات مهم
- صندوق سرمایه گذاری مشترک نوعی ابزار سرمایه گذاری میباشد که از مجموعهای از سهام، اوراق قرضه یا سایر اوراق بهادار تشکیلشده است.
- صندوقهای سرمایه گذاری مشترک به سرمایه گذاران کوچک یا فردی امکان دسترسی به پرتفویهای متنوع و حرفه ای با قیمت پایین را میدهند.
- صندوقهای سرمایه گذاری به چند دسته تقسیم می شوند که نشاندهنده انواع و اهداف اوراق بهاداری است که در آن سرمایه گذاری میشود. همچنین نشانگر نوع بازگشت سرمایهای اس که به سرمایهگذاران دنبال آن هستند.
- صندوقهای سرمایهگذاری مشترک کارمزد سالانه (که نسبت هزینه نام دارد) و در برخی موارد کمیسیون دریافت میکنند که میتواند بر بازده کلی آنها تأثیر بگذارد.
- اکثریت قریب به اتفاق پول در صندوقهای بازنشستگی با حمایت کارفرما، صرف صندوقهای مشترک میشود.
آشنایی با صندوق سرمایهگذاری مشترک
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک پول را از عموم سرمایهگذاران جمعآوری و از آن پول برای خرید سایر اوراق بهادار، معمولاً سهام و اوراق قرضه استفاده میکنند. ارزش یک شرکت صندوق سرمایهگذاری مشترک به عملکرد اوراق بهاداری که تصمیم به خرید دارد بستگی دارد. بنابراین، هنگامی که شما یک واحد یا سهم یک صندوق سرمایهگذاری مشترک را خریداری میکنید، عملکرد پرتفوی آن یا بهطور دقیقتر، بخشی از ارزش پرتفوی را خریداری میکنید. سرمایه گذاری در سهام یک صندوق سرمایهگذاری مشترک با سرمایه گذاری در سهام بورس متفاوت است. برخلاف بورس، سهام صندوقهای سرمایهگذاری مشترک به دارندگان آن حق رای نمیدهد. سهم یک صندوق مشترک نشاندهنده سرمایهگذاری در تعداد زیادی سهام (یا سایر اوراق بهادار) به جای تنها یک سهام است.
به همین دلیل است که قیمت سهام صندوق سرمایهگذاری مشترک به عنوان ارزش خالص دارایی (NAV) هر سهم نامیده میشود. گاهی اوقات نیز به عنوان NAVPS بیان میشود. ارزش خالص دارایی صندوق از تقسیم ارزش کل اوراق بهادار موجود در پرتفوی بر کل سهام موجود بدست میآید. سهام موجود در اختیار همه سهامداران، سرمایه گذاران نهادی و مدیران شرکت یا افراد داخلی است. سهام صندوقهای سرمایهگذاری مشترک معمولاً میتوانند در صورت نیاز با ارزش خالص دارایی فعلی صندوق خریداری یا بازخرید شوند، که (برخلاف قیمت سهام) در ساعات بازار نوسان نمیکند. اما در پایان هر روز معاملاتی تسویه میشود. بنابراین، قیمت سهام یک صندوق سرمایهگذاری مشترک نیز با تسویه NAVPS به روز میشود.
مثال
یک صندوق سرمایهگذاری مشترک معمولی، بیش از صد اوراق بهادار مختلف را در اختیار دارد. این یعنی که سهامداران صندوقهای سرمایه گذاری با قیمت پایین تنوع مهمی را پرتوفوی خود به دست میآورند. سرمایهگذاری را در نظر بگیرید که فقط سهام گوگل را قبل از اینکه شرکت سهماههای بد را سپری کند، میخرد. اک ارزش زیادی از دست خواهند داد زیرا تمام دلارهای وی به یک شرکت وابسته است. از سوی دیگر، سرمایهگذار دیگری ممکن است سهام یک صندوق سرمایهگذاری مشترک را خریداری کند که اتفاقاً مالک برخی از سهام گوگل است. زمانی که گوگل سه ماهه بدی داشته باشد، به میزان قابل توجهی ضرر کمتری میکند زیرا گوگل تنها بخش کوچکی از سبد صندوق است.
صندوق سرمایهگذاری مشترک چگونه کار میکند
صندوق سرمایهگذاری مشترک هم یک نوع سرمایهگذاری و هم یک شرکت واقعی است. این ماهیت دوگانه ممکن است عجیب به نظر برسد، اما درست مثل رابطه سهام اپل و شرکت در آن بورس است. وقتی سرمایهگذار سهام اپل را میخرد، مالکیتِ جزئی شرکت و داراییهای آن را میخرد. به طور مشابه، یک سرمایه گذار صندوق سرمایهگذاری مشترک مالکیت جزئی شرکت صندوق سرمایهگذاری مشترک و داراییهای آن را خریداری میکند. تفاوت این است که اپل در کار ساخت دستگاهها و تبلتهای مدرن است، در حالی که یک شرکت صندوق سرمایهگذاری مشترک در حوزه تجارت فعالیت میکند.
بازدهی سرمایه
سرمایهگذاران معمولا به ۳ روش زیر از یک صندوق سرمایهگذاری مشترک، بازده سرمایه خود را دریافت میکنند.
۱- درآمد یک صندوق سرمایهگذاری مشترک، حاصل از سود سهام و سود اوراق قرضه موجود در پرتفوی آن صندوق است. یک صندوق تقریباً تمام درآمدی را که در طول سال دریافت میکند را به نسبت میزان سرمایه اولیه آنها به سرمایهگذاران پرداخت میکند. صندوقها اغلب به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که یا درآمد خود را چکی دریافت کنند یا آن سود را مجدداً سرمایهگذاری و سهام بیشتری دریافت کنند.
۲- اگر صندوق، اوراق بهاداری را بفروشد که قیمت آنها افزایش یافته است، صندوق دارای سود سرمایه خواهد شد. اکثر صندوقها نیز این سود را بین سرمایه گذاران منتقل میکنند.
۳- اگر داراییهای صندوق افزایش قیمت داشته باشد اما مدیر صندوق آن را نفروشد، سهام صندوق افزایش قیمت مییابد. سپس میتوانید سهام خود در صندوق مشترک برای کسب سود در بازار بفروشید.
زیر ساختهای صندوق سرمایهگذاری مشترک
اگر یک صندوق سرمایهگذاری مشترک را عنوان یک شرکت مجازی در نظر بگیرید، مدیر عامل آن مدیر صندوق است که گاهی اوقات مشاور سرمایهگذاری آن نام دارد. مدیر صندوق را هیئت مدیره استخدام میکنند و قانوناً موظف است به نفع سهامداران صندوق کار کند. اکثر مدیران صندوق نیز مالک صندوق هستند. تعداد کمی از کارکنان دیگر در یک شرکت صندوق سرمایهگذاری مشترک وجود دارد. مشاور سرمایهگذاری یا مدیر صندوق ممکن است از برخی تحلیلگران برای کمک به انتخاب سرمایه گذاری یا انجام تحقیقات بازار استفاده کند. یک حسابدار صندوق برای محاسبه ارزش خالص دارایی صندوق، ارزش روزانه پرتفوی که تعیین میکند قیمت سهام بالا یا پایین میشود، در کارکنان وجود دارد. صندوقهای سرمایهگذاری مشترک باید یک یا دو کارمند تطبیق (Compliance) و احتمالاً یک وکیل داشته باشند تا با مقررات دولتی همگام شوند.
اکثر صندوقهای سرمایهگذاری مشترک بخشی از یک شرکت سرمایه گذاری بسیار بزرگتر هستند. بزرگترینِ این شرکتها صدها صندوق مشترک جداگانه دارند. برخی از این شرکتهای سرمایه گذاری نامهایی آشنا برای عموم مردم هستند، مانند Fidelity Investments ، The Vanguard Group، T. Rowe Price و Oppenheimer.
انواع صندوقهای سرمایهگذاری مشترک
صندوقهای سرمایه.گذاری مشترک به چند دسته تقسیم میشوند. هر کدام نشاندهنده انواع اوراق بهاداری هستند که برای پرتفوی خود در نظر گرفتهاند و نوع بازدهی که به دنبال آن میباشند. تقریباً برای هر نوع سرمایه گذار یا رویکرد سرمایهگذاری، صندوقی وجود دارد. سایر انواع رایج صندوقهای سرمایهگذاری مشترک شامل صندوقهای بازار پول، صندوقهای بخشی، صندوقهای جایگزین، صندوقهای بتا هوشمند، صندوقهای TDF، و حتی صندوقهای سرمایهگذاری یا صندوقهای سرمایهگذاری مشترکی که سهام سایر صندوقهای سرمایهگذاری مشترک را خریداری میکنند، هستند.
صندوق سهام (Equity Funds)
بزرگترین دستهبندی، مربوط به صندوقهای سهامی یا بورسی است. همانطور که از نام آن پیداست، این نوع از صندوقها عمدتاً در سهام سرمایه گذاری میکنند. در این گروه زیرمجموعههای مختلفی قرار دارند. برخی از صندوقهای سرمایهگذاری بر اساس اندازه شرکتهایی که در آنها سرمایهگذاری میکنند نامگذاری میشوند: کوچک، متوسط یا بزرگ. دیگران با رویکرد سرمایه گذاری خود نامگذاری می شوند: رشدی تهاجمی، درآمد محور، ارزشی، و غیره. صندوقهای سهام نیز بر اساس سرمایهگذاری در بورس سهام داخلی (ایالات متحده) یا سهام خارجی طبقهبندی میشوند. انواع مختلفی از صندوقهای سهام وجود دارد زیرا انواع مختلفی از سهام وجود دارد. یک راه عالی برای درک جهان صندوقهای سهام، بررسی تصویر زیر است که در ادامه خواهید دید.
در اینجا هدف این است که صندوقها را بر اساس اندازه شرکتهای سرمایهگذاریشده در آنها (سرمایه بازار آنها) و چشمانداز رشد سهام سرمایهگذاریشده در آنها طبقهبندی کنیم. اصطلاح صندوق ارزشی به سبکی از سرمایهگذاری اشاره دارد که به دنبال شرکتهایی با کیفیت بالا و با رشد کم است که از نظر بازار جذاب نیستند. این شرکتها با نسبت قیمت به درآمد پایین (P/E)، نسبت قیمت به دفتر (P/B) پایین و بازده سود سهام بالا مشخص میشوند. برعکس این صندوقها، صندوقهای رشدی هستند که به شرکتهایی نگاه میکنند که رشد قوی در درآمد، فروش و جریانهای نقدی داشتهاند (و انتظار میرود که داشته باشند). این شرکت ها معمولاً نسبت P/E بالایی دارند و سود سهام پرداخت نمیکنند. مصالحه بین ارزش دقیق و سرمایه گذاری رشد یک “ترکیب” است، که به سادگی به شرکتهایی اشاره دارد که نه سهام ارزشی هستند و نه رشدی و به عنوان جایی در وسط طبقه بندی میشوند.
مثال
شرکتهای بزرگ دارای ارزش بازار بالایی هستند و ارزش آنها بیش از ۱۰ میلیارد دلار است. ارزش بازار از ضرب قیمت سهم در تعداد سهام موجود به دست میآید. ابر شرکتها با سرمایههای بزرگ معمولاً شرکتهایی هستند که اغلب با نام قابل شناسایی میباشند. سهام با سرمایه کوچک به آن دسته از سهام اطلاق میشود که ارزش بازار آنها بین ۲۰۵ میلیون دلار و ۲ میلیارد دلار است. این شرکتهای کوچکتر معمولا سرمایهگذاریهای جدیدتر و پرریسکتر به حساب میآیند. سهام با سرمایه متوسط شکاف بین سهام کوچک و بزرگ را پر میکند.
یک صندوق سرمایه گذاری مشترک ممکن است استراتژی خود را ترکیبی از سرمایهگذاری و اندازه شرکت قرار دهد. به عنوان مثال، یک صندوق با ارزش سهام بزرگ به شرکتهای با سرمایه بزرگی نگاه میکند که در وضعیت مالی قوی هستند اما اخیراً شاهد کاهش قیمت سهام خود بودهاند. نقطه مقابل این، صندوقی است که در شرکتهای فنآوری نوپا با چشمانداز رشد عالی سرمایهگذاری میکند: رشد با سرمایه کوچک.
صندوقهای درآمد ثابت
گروه بزرگ دیگر صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، گروه “درآمد ثابت” (یا Fixed income) است. یک صندوق سرمایهگذاری مشترک با درآمد ثابت بر سرمایهگذاریهایی تمرکز میکند که نرخ بازده معینی را پرداخت می کنند. مانند اوراق قرضه دولتی، اوراق قرضه شرکتی یا سایر ابزارهای مالی. هدف این است که پرتفوی صندوق، از سود درآمد ایجاد کند که سپس آن درآمد به سهامداران منتقل میشود.
گاهی اوقات، این صندوقها که به عنوان صندوقهای اوراق قرضه نیز شناخته میشود، به طور فعال مدیریت میشوند و به دنبال خرید اوراق قرضه نسبتاً کم ارزش برای فروش آنها با سود بالا هستند. این صندوقهای مشترک احتمالاً بازدهی بالاتری نسبت به گواهی سپرده و سرمایهگذاریهای بازار پول دارند، اما صندوقهای اوراق قرضه بدون ریسک نیستند. از آنجایی که انواع مختلفی از اوراق قرضه وجود دارد، صندوقهای اوراق قرضه با توجه به محل سرمایهگذاری، میتوانند به طور چشمگیری متفاوت باشند. به عنوان مثال، صندوقی که متخصص اوراق قرضه کم ارزش ولی پربازده است، بسیار ریسک پذیرتر از صندوقی است که در اوراق بهادار دولتی سرمایهگذاری میکند. علاوه بر این، تقریباً تمام صندوقهای اوراق قرضه در معرض ریسک نرخ بهره هستند. به این معنی که اگر نرخها بالا برود، ارزش صندوق کاهش مییابد.
صندوقهای سرمایهگذاری در سهام شاخص
گروه دیگری از صندوقها که در چند سال اخیر بسیار محبوب شدهاند، “صندوقهای سرمایهگذاری در سهام خاص” (index fund) نام دارند. استراتژی سرمایهگذاری این صندوقها بر این اساس است که تلاش برای شکستدادن بازار به طور مداوم بسیار سخت و اغلب گران است. بنابراین، مدیر صندوق شاخص، سهامی را خریداری میکند که با یک شاخص بازار اصلی مانند S&P 500 یا میانگین صنعتی داوجونز (DJIA) مطابقت دارد. این استراتژی به تحقیقات کمتری از سوی تحلیلگران و مشاوران نیاز دارد، بنابراین هزینههای کمتری برای جبران بازده قبل از انتقال به سهامداران وجود دارد. این صندوقها اغلب با در نظرگرفتن سرمایه گذاران حساس به هزینه طراحی میشوند.
صندوق سرمایهگذاری متوازن
صندوقهای متوازن در ترکیبی از انواع داراییها سرمایه گذاری میکنند. داراییهایی مانند سهام، اوراق قرضه، ابزارهای بازار پول یا سرمایهگذاریهای جایگزین. هدف این صندوق کاهش ریسک قرارگرفتن در معرض چند نوع دارایی است. این نوع صندوق به عنوان صندوق تخصیص دارایی نیز شناخته میشود. دو نوع از چنین صندوقها وجود دارد که برای اجرای اهداف سرمایه گذاران طراحی شدهاند.
برخی از صندوقها استراتژی تخصیص بودجه مشخصی دارند که ثابت میباشد. بنابراین سرمایهگذار میتواند دسترسی قابل پیشبینی به انواع مختلف دارایی داشته باشد. سایر صندوقها از استراتژی درصدهای تخصیص پویا برای دستیابی به اهداف مختلف سرمایهگذاری خود پیروی میکنند. این ممکن است شامل پاسخ به شرایط بازار، تغییرات چرخه تجاری، یا مراحل در حال تغییر زندگی خود سرمایه گذار باشد.
در حالی که اهداف این نوع صندوق با اهداف یک صندوق متوازن مشابه است، یک صندوق تخصصی پویا نباید درصد مشخصی از هر نوع دارایی را در خود جای دهد. بنابراین به مدیر پورتفو آزادی میدهند تا نسبت خرید انواع دارایی را در صورت لزوم تغییر دهد تا یکپارچگی در استراتژی اعلام شده صندوق حفظ شود.
صندوق بازار پول
صندوق بازار پول، از اسناد بدهی ایمن (بدون ریسک) کوتاه مدت، عمدتاً اسناد خزانه دولت تشکیل میشود. این صندوق مکانی امن برای سرمایهگذاری پول شماست. بازده قابل توجهی دریافت نخواهید کرد، اما لازم نیست نگران از دستدادن اصل خود باشید. سود معمول این نوع صندوق کمی بیشتر از مبلغی است که در یک پس انداز معمولی دریافت میکنید و کمی کمتر از میانگین گواهی سپرده (CD) است. در حالی که صندوقهای بازار پول در داراییهای فوقالعاده ایمن سرمایهگذاری میکنند، در طول بحران مالی سال ۲۰۰۸ آمریکا، برخی از صندوقهای بازار پول پس از کاهش قیمت سهام این صندوقها، که معمولاً روی ۱ دلار تعیینشده بود، به زیر آن سطح سقوط کرد و قیمت را شکستند و در نتیجه با ضرر مواجه شدند.
صندوق درآمدی
نامگذاری صندوقهای درآمدی با هدف آنها همسو میباشد: تأمین درآمد جاری به صورت ثابت. این صندوقها عمدتاً در بدهیهای دولتی و (سهام) شرکتهای با کیفیت بالا سرمایهگذاری میکنند و این اوراق را تا سررسید نگه میدارند تا جریانهای بهره را فراهم نمایند. در حالی که ارزش داراییهای صندوق ممکن است افزایش یابد، هدف اصلی این صندوقها ارائه جریان (سود) نقدی ثابت به سرمایه گذاران است. به این ترتیب، مخاطبان این صندوقها را سرمایه گذاران محافظه کار و بازنشستگان تشکیل میدهند. از آنجا که این صندوقها درآمد منظمی تولید میکنند، سرمایه گذاران ممکن است بخواهند از این نوع درآمد اجتناب نمایند زیرا شامل مالیات میشود.
صندوق بینالمللی
یک صندوق بینالمللی (یا صندوق خارجی) فقط در داراییهای واقع در خارج از کشور شما سرمایهگذاری می کند. در همین حال، صندوقهای بینالمللی میتوانند در هر نقطه از جهان سرمایهگذاری کنند، از جمله در کشور شما. طبقه بندی این صندوقها به عنوان کم ریسک تر یا ایمن تر از سرمایهگذاریهای داخلی دشوار است، اما آنها معمولا بی ثباتی بیشتری دارند و خطرات کشوری و سیاسی منحصر به فردی شامل این صندوقها میشود. از طرف دیگر، آنها میتوانند به عنوان بخشی از یک پرتفوی متعادل، ریسک را با افزایش تنوع سبد سهام شما، کاهش دهند. زیرا بازدهی در کشورهای خارجی ممکن است با بازده در داخل کشور ارتباطی نداشته باشد. اگرچه اقتصادهای جهان بیشتر به هم مرتبط میشوند، اما همچنان این احتمال وجود دارد که اقتصاد دیگری در جایی بهتر از اقتصاد کشور شما باشد.
صندوق سرمایهگذاری خاص (Speciality Fund)
این نوع از صندوقهای سرمایهگذاری مشترک بیشتر یک دستهبندی فراگیر هستند که شامل صندوقهایی است که ثابت کردهاند محبوب میباشند. اما لزوماً به انواع قانونمند تر صندوقها که تاکنون توضیح دادهایم تعلق ندارند. این نوع از صندوقهای سرمایهگذاری مشترک از تنوع گسترده سبد خود چشم پوشی میکنند تا بد بخش خاصی از اقتصاد یا یک استراتژی هدفمند تمرکز کنند. صندوقهای بخش (Sector fund)، صندوقهایی با استراتژی هدفمندی هستند که بخشهای خاصی از اقتصاد مانند مالی، فناوری، سلامت و غیره را هدف قرار میدهند. بنابراین، صندوق بخش میتواند بسیار نوسان داشته باشد زیرا سهامهای یک بخش خاص (اقتصاد) در اکثر موارد همزمان باهم بالا و پایین میشوند. در این نوع صندوق احتمال بیشتری برای کسب سودهای بزرگ وجود دارد، اما یک بخش نیز ممکن است بشدت سقوط کند (به عنوان مثال، بخش مالی در سال ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹).
صندوقهای منطقهای (regional funds) تمرکز بر یک منطقه جغرافیایی خاص از جهان را آسان تر میکنند. این میتواند به معنای تمرکز بر یک منطقه وسیع تر (مثلاً آمریکای لاتین) یا یک کشور خاص (مثلاً فقط برزیل) باشد. مزیت این صندوقها این است که خرید سهام در کشورهای خارجی را آسان میکند که در غیر این صورت این امر میتواند دشوار و پر هزینه باشد. درست مانند صندوقهای بخش، شما باید ریسک بالای ضرر را بپذیرید، که در صورت واردشدن منطقه به یک رکود بد رخ میدهد.
صندوقهای دارای مسئولیت اجتماعی (یا صندوقهای اخلاقی) فقط در شرکتهایی سرمایهگذاری میکنند که معیارهای دستورالعملها یا باورهای خاصی را دارند. به عنوان مثال، برخی از صندوقهای مسئولیت اجتماعی در صنایع “آلوده” مانند تنباکو، مشروبات الکلی، سلاح یا انرژی هستهای سرمایه گذاری نمیکنند. هدف آنها این است که با حفظ وجدان سالم، عملکرد رقابتی داشته باشید. سایر صندوقها عمدتاً در فناوری سبز سرمایهگذاری میکنند، مانند انرژی خورشیدی و بادی یا بازیافت.
صندوق قابل معامله (ETF)
این صندوق را میتوان همان صندوق سرمایهگذاری با کمی تغییر دانست این ابزارهای سرمایهگذاری که به طور فزایندهای محبوبیت پیدا کردهاند، سرمایههایی را جذب و با استراتژی مشابه با صندوق سرمایهگذاری مشترک فعالیت میکنند. اما نکته این است که ساختار صندوقهای قابل معامله به صورتی است که آنها را به تضمینی برای سرمایهگذاری تبدیل میکند. علاوه بر این، همانطور که از نام آنها مشخص است، این صندوقها را میتوان در بورس معامله کرد. در این امر را خیلی از کارشناسان از مزایای این نوع صندوقها میدانند. به عنوان مثال در زمان که بورس سهام فعال است میتوانید این صندوقها را خرید و فروش کنید.
صندوقهای قابل معامله نیز شامل فروش استقراضی میشود. همچنین این صندوقها قابلیت خرید با حاشیه سود را دارند. صندوقهای قابل معامله معمولاً کارمزد کمتری نسبت به صندوق سرمایه گذاری مشترک دارند. بسیاری از آنها همچنین از بازارهای اختیاری فعال (Active Option Market) سود میبرند؛ جایی که سرمایه گذاران میتوانند موقعیت خود را پوشش دهند یا از آنها استفاده کنند. صندوقهای قابل معامله همچنین از مزایای مالیاتی صندوقهای سرمایه گذاری مشترک برخوردار هستند. در مقایسه با صندوقهای سرمایه گذاری مشترک، صندوقهای قابل معامله مقرون به صرفه تر و نقدشونده تر هستند. در واقع محبوبیت آنها نشان دهنده تطبیق پذیری و راحتی که فراهم میکنند میباشد.
کارمزدهای صندوقهای سرمایهگذاری مشترک
یک صندوق سرمایهگذاری مشترک، هزینههای خود را به عنوان کارمزد عملیاتی سالانه یا کارمزد سهامداران طبقه بندی میکند. کارمزدهای عملیاتی سالانه صندوق، درصدی سالانه از سرمایه تحت مدیریت صندوق است که معمولاً از ۱ تا ۳ درصد متغیر میباشد. در واقع، کارمزدهای عملیاتی سالانه در مجموع به عنوان “نسبت هزینهها”شناخته می شود. نسبت هزینههای یک صندوق، مجموع حق الزحمه مشاوره یا مدیریت و هزینههای اداری آن است.
کارمزد سهامداران شامل مواردی مانند هزینههای فروش (سهام)، کمیسیون و کارمزد بازخرید میباشد. این کارمزد مستقیماً توسط سرمایهگذاران هنگام خرید یا فروش صندوق پرداخت میشود. هزینههای فروش یا کمیسیونهای صندوق، “بار” یک صندوق سرمایهگذاری مشترک نام دارد. هنگامی که یک صندوق سرمایهگذاری مشترک دارای بار پیشین است، کارمزدها هنگام خرید سهام ارزیابی میشود. برای باری که از قبل مانده، کارمزدهای صندوقهای مشترک زمانی ارزیابی میشود که سرمایهگذار سهام خود را بفروشد.
با این حال، گاهی اوقات، یک شرکت سرمایه گذاری یک صندوق سرمایهگذاری بدون بار ارائه میدهد که هیچ کمیسیون یا هزینهای برای فروش ندارد. این وجوه مستقیماً توسط یک شرکت سرمایه گذاری توزیع میشود نه از طریق یک شخص ثانویه.
برخی از صندوقها برای برداشت زودهنگام یا فروش هلدینگ قبل از سپریشدن زمانی مشخص، هزینهها و جریمههایی را مشمول میشوند. همچنین رشد صندوقهای قابل معامله در بورس که به دلیل ساختار مدیریت منفعلانهشان کارمزدهای بسیار پایینتری دارند، رقابت قابلتوجهی را برای صندوقهای سرمایهگذاری مشترک ایجاد کرده است. مقالاتی از رسانههای حوزه مالی، در مورد اینکه چگونه نسبتهای هزینه و بار صندوقها میتوانند به نرخ بازده تبدیل شوند نیز احساسات منفی را در مورد صندوقهای سرمایهگذاری برانگیخته است.
انواع سهام صندوقهای مشترک
سهام صندوقهای سرمایه گذاری مشترک چندین نوع دارند. تفاوت آنها نشانگر تعداد و میزان کارمزدهای مرتبط با آنها میباشد.
در حال حاضر، اکثر سرمایه گذاران فردی، صندوقهای مشترک با سهام نوع A را از طریق یک کارگزار خریداری میکنند. این خرید شامل بار (load) قبلی تا ۵ درصد یا بیشتر، به علاوه کارمزدهای مدیریت و هزینههای مداوم برای توزیع است و کارمزد”12b-1″ نیز نام دارد. از همه مهم تر این است که بارهای روی سهام A بسیار متفاوت است. این امر میتواند تضاد منافع بین سرمایهگذاران ایجاد کند. مشاوران مالی که این سهامها را میفروشند ممکن است مشتریان را تشویق کنند تا صندوقهایی با بار بالاتر را خریداری نمایند تا کمیسیون بیشتری برای خود به ارمغان بیاورند. سرمایهگذار در صندوقهای علی الحساب، این هزینهها را هنگام خرید در صندوق پرداخت میکند.
برای رفع این مشکلات و رعایت استانداردهای امانتداری، شرکتهای سرمایهگذاری شروع به تعیین انواع سهام جدید، از جمله سهام C “سطح بار” کردهاند که معمولاً بار علی الحساب ندارند. اما هزینههای توزیع سالانه 12b-1 را میزان ۱ درصد دارند.
صندوقهایی که هنگام فروش داراییهای سرمایه گذار، کارمزدهای مدیریت و سایر کارمزدها را دریافت میکند به عنوان سهام نوع B طبقه بندی میشوند.
نوع جدید سهامهای صندوق
یک نوع نسبتاً جدید سهام که در سال ۲۰۱۶ ایجاد شده، سهام خالص (Clean Share) نام دارد. سهام خالص دارای بارهای فروش اولیه یا کارمزد سالانه 12b-1 برای خدمات صندوق نیستند. American Funds و MFS برخی از شرکتهای سرمایهگذاری هستند که در حال حاضر سهام خالص را ارائه میکنند. با استانداردسازی کارمزدها و بارها، نوعهای جدید سهام، شفافیت را برای سرمایه گذاران صندوقهای مشترک افزایش میدهند و به احتمال زیاد باعث صرفه جویی در هزینه آنها می شود.
مزایای صندوقهای سرمایهگذاری مشترک
دلایل مختلفی وجود دارد که چرا صندوقهای سرمایه گذاری مشترک گزینهای محبوب باری سرمایه گذاران خرد در طول دههها بودهاند. تقریبا تمامی پول موجود در برنامههای بازنشستگی با حمایت کارفرما وارد صندوقهای سرمایه گذاری میشود. ادغام کنندهها (merger) متعدد در طول زمان از صندوقهای سرمایه گذاری مشترک استفاده کردهاند.
متنوع سازی
متنوع سازی یا ترکیب سرمایه گذاریها و داراییها در یک سبد برای کاهش ریسک، یکی از مزایای سرمایه گذاری در صندوقهای سرمایه گذاری مشترک است. کارشناسان متنوع سازی را به عنوان راهی برای افزایش بازده پرتفو و در عین حال کاهش ریسک آن معرفی میکنند. به عنوان مثال، خرید سهام شرکتهای فردی و تسویه آنها با سهام بخش صنعتی (Sector stocks)، تنوع سازی را فرهم میکند. با این حال، یک پرتفوی واقعاً متنوع دارای اوراق بهادار با سرمایه و صنایع مختلف و اوراق قرضه با سررسید و صاحبان متفاوت است. خرید یک صندوق سرمایهگذاری مشترک میتواند ارزانتر و سریعتر از خرید اوراق بهادار باعث شود تنوع در سبد شما ایجاد شود. صندوقهای سرمایهگذاری مشترک بزرگ معمولاً صدها سهام مختلف در صنایع مختلف دارند. ساخت این نوع پرتفو با مقدار کمی پول برای یک سرمایه گذار عملی نیست.
دسترسی آسان
در معاملات در بورسهای اصلی سهام، میتوانید صندوقهای سرمایهگذاری مشترک را با سهولت نسبی خرید و فروش کنید که باعث میشود آنها به سرمایهگذاریهایی کاملا نقدشونده تبدیل شوند. همچنین، وقتی صحبت از انواع خاصی از داراییها میشود، مانند سهام خارجی یا کالاهای لوکس و کمیاب، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک اغلب امکانپذیر ترین راه (در واقع، گاهی اوقات تنها راه) برای مشارکت سرمایهگذاران میباشند.
مزیت مقایس
در صندوقهای سرمایه گذاری مشترک مزیت مقیاس (Economies of scale) را نیز فراهم میکنند. سرمایه گذاران با خرید یک صندوق سرمایهگذاری مشترک، از هزینههای کمیسیون متعددی که برای ایجاد یک سبد متنوع لازم است، معاف میشوند. خرید تنها یک اوراق بهادار در یک زمان منجر به کارمزدهای گران تراکنش میشود که بخش زیادی از سرمایه گذاری را از بین میبرد. همچنین، با ۱۰۰ تا ۲۰۰ دلاری که یک سرمایه گذار فردی ممکن است توانایی پرداخت آن را داشته باشد، معمولاً نمیتواند مقدار زیادی سهام جداگانه را بخرد. اما بسیاری از سهام صندوقهای مشترک را میتواند خریداری کند. قیمتهای کم تر صندوقهای سرمایهگذاری به سرمایهگذاران این امکان را میدهد تا از این مزیت بیشترین استفاده را کنند.
از آنجایی که یک صندوق سرمایه گذاری مشترک مقادیر زیادی اوراق بهادار را در یک زمان خرید و فروش میکند، کارمزدهای معامله آن کمتر از آن مبلغی است که یک فرد برای معاملات اوراق بهادار میپردازد. علاوه بر این، یک صندوق سرمایهگذاری مشترک، از آنجایی که پول بسیاری از سرمایهگذاران کوچکتر را جمعآوری میکند، میتواند در داراییهای خاصی سرمایهگذاری کند یا موقعیتهای بزرگتری نسبت به سرمایهگذاران کوچکتر بگیرد. برای مثال، صندوق ممکن است به عرضههای اولیه سهام یا محصولات ساختاری خاصی که فقط در اختیار سرمایهگذاران نهادی است، دسترسی داشته باشد.
مدیریت حرفهای
مزیت اصلی صندوقهای سرمایه گذاری مشترک این است که نیازی به انتخاب سهام و مدیریت سرمایه گذاری ندارند. در عوض، یک کارگزار سرمایه گذاری حرفهای با استفاده از تحقیقات دقیق و تجارت ماهرانه از همه سرمایهگذاریها مراقبت میکند. سرمایهگذاران به این دلیل سهام خریداری میکنند که اغلب وقت یا تخصص لازم برای مدیریت پرتفوی خود را ندارند، یا به اطلاعات مشابهی که یک کارگزا حرفهای در اختیار دارد، دسترسی ندارند. صندوق سرمایه گذاری مشترک راهی نسبتاً ارزان برای یک سرمایه گذار کوچک است تا از یک مدیر تمام وقت برای انجام و نظارت بر سرمایه گذاریها استفاده کند. اکثر مدیران پول خصوصی و غیر نهادی، فقط با افراد دارای ارزش خالص بالا سر و کار دارند (افرادی که حداقل میلیاردی سرمایه گذاری میکنند). با این حال، صندوقهای سرمایه گذاری مشترک، همانطور که در بالا گفتیم، به حداقل سرمایه بسیار کمتری نیاز دارند. بنابراین، این صندوقها راهی کمهزینه را برای سرمایهگذاران فردی فراهم میکنند تا بتوانند مدیریت حرفهای پول را تجربه کنند از آن بهره ببرند
تنوع و آزادی در انتخاب
سرمایه گذاران این آزادی را دارند که از بین مدیران صندوق، با استراتژیها و اهداف مدیریتی متنوعی تحقیق و انتخاب کنند. به عنوان مثال، یک مدیر صندوق ممکن است روی سرمایه گذاری ارزشی، سرمایه گذاری رشید، بازارهای توسعه یافته، بازارهای نوظهور، درآمد یا سرمایه گذاری در اقتصاد کلان و بسیاری از سبکهای دیگر تمرکز کند. یک مدیر همچنین ممکن است صندوقی که از چندین سبک مختلف استفاده میکند را هدایت نماید. این تنوع به سرمایه گذاران این امکان را میدهد که نه تنها سهام و اوراق قرضه بلکه کالاها، داراییهای خارجی و املاک و مستغلات را از طریق صندوقهای مشترک تخصصی نیز به دست آورند. برخی از صندوقهای سرمایهگذاری مشترک حتی به گونهای طراحی شدهاند که از یک بازار در حال سقوط، سود ببرند (این صندوقها Bear Fund نیز نام دارند). صندوقهای سرمایه گذاری مشترک فرصتهایی را برای سرمایه گذاری خارجی و داخلی فراهم میکنند که در غیر این صورت ممکن است به طور مستقیم در دسترس سرمایه گذاران عادی نباشد.
شفافیت
صندوق های سرمایه گذاری مشترک مشمول مقررات حوزه بورس هستند که مسئولیت پذیری و عدالت را در قبال سرمایه گذاران تضمین میکند.
مزایا
- نقدینگی
- تنوعبخشی
- نیازمندی حداقلی برای سرمایهگذاری
- مدریت حرفهای
- تنوع سهام
معایب
- کارمزد، کمیسیون و هزینههای بالا
- در پرتوفوها پول زیادی وجود دارد
- بیمه سپرده فدرال را شامل نمیشود
- عدم شفافیت در هلدینگها
معیاب صندوقهای سرمایهگذاری مشترک
نقدینگی، تنوع و مدیریت حرفهای، همگی از صندوقهای سرمایهگذاری مشترک را برای سرمایهگذاران جوانتر، تازهکار و سایر سرمایهگذاران فردی که نمیخواهند فعالانه پول خود را مدیریت کنند، گزینهای جذابی میسازد. با این حال، هیچ دارایی کامل نیست، و صندوقهای سرمایه گذاری نیز دارای معایبی هستند.
بازدهی پرنوسان
مانند بسیاری از سرمایه گذاریهای “بدون بازده تضمینی” دیگر، همیشه این احتمال وجود دارد که ارزش صندوق سرمایه گذاری مشترک شما کاهش یابد. صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، همراه با سهامی که صندوق را تشکیل میدهند، نوسانات قیمتی را تجربه میکنند. شرکت بیمه سپرده فدرال (FDIC) از سرمایه گذاریهای صندوقهای مشترک پشتیبانی نمیکند و هیچ تضمینی برای عملکرد موفق هیچ صندوق وجود ندارد. البته تقریباً هر سرمایه گذاری ریسک وجود دارد. به ویژه برای سرمایه گذاران در صندوقهای بازار پول مهم است که بدانند، بر خلاف همتایان بانکی خود، این صندوق ها توسط بیمه سپرده فدرال پشتیبانی نمیشوند.
نقدینگی منفی
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک پول هزاران سرمایهگذار را جمعآوری میکنند. به عبارت دیگر، مردم هر روز پولی را به صندوق میریزند و همچنین آن را برداشت میکنند. برای حفظ ظرفیت پذیرش برداشت، صندوقها معمولاً باید بخش بزرگی از پرتفوی خود را به صورت نقدی نگه دارند. داشتن پول نقد فراوان برای نقدینگی بسیار عالی است. اما پولی که به عنوان پول نقد در کنار شماست و برای شما کار نمیکند چندان سودمند نیست. صندوقهای سرمایهگذاری مشترک نیاز دارند مقدار قابلتوجهی از پرتفوی خود را به صورت نقد نگهداری کنند تا بتوانند هر روز هزینههای مربوط به بازخرید سهام را برآورده کنند. برای حفظ نقدینگی و ظرفیت برداشت (وجه از صندوق)، صندوقها معمولاً باید نسبت به سرمایه گذاران معمولی، بخش بزرگی از پرتفوی خود را به عنوان پول نقد نگه دارند. از آنجایی که نگهداری پول نقد سودی ندارد، اغلب از آن به عنوان “نقدینگی منفی” یاد میشود.
هزینههای زیاد
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، مدیریت حرفهای را در اختیار سرمایهگذاران قرار میدهند، اما این ویژگی، هزینهای دارد (در این مورد در قسمت مدیرت حرفهای به تفصیل صحبت کردیم). این هزینهها باعث کاهش پرداخت کلی صندوق (به سهامداران) میشود. شایان ذکر است که این هزینهها بدون توجه به عملکرد (و سودهی) صندوق برای سرمایه گذاران صندوق های مشترک ارزیابی میشود. همانطور که میتوانید تصور کنید، در سالهایی که صندوق پولی به دست نمیآورد، این کارمزدها تنها زیان سرمایهگذار را بیشتر میکند. باید بدانید که ایجاد، توزیع و راهاندازی یک صندوق سرمایه گذاری مشترک یک کار پرهزینه است. همه چیز، از حقوق مدیر پرتفوی گرفته تا صورتهای فصلی سرمایه گذاران هزینه دارد. این هزینهها را باید سرمایه گذاران پرداخت کنند. از آنجایی که کارمزدها از صندوقی به صندوق دیگر بسیار متفاوت هستند، عدم توجه به کارمزدها میتواند عواقب بلندمدت منفی برای شما داشته باشد. صندوقهایی که مدیریت آنها فعال میباشد، متحمل هزینههای تراکنشها میشوند که در هر سال انباشته خواهند شد. به یاد داشته باشید، هر ریالی که برای کارمزد خرج میشود، ریالی است که برای رشد صندوق در طول زمان، سرمایه گذاری نمیشود.
سهامهای تحلیل و رقیقشونده (Diworsification and Dilution)
اصطلاح سهامهای تلحلیل و رقیقشونده به این بر میگردد که اگر استراتژی یک صندوق بسیار پیچیده شود، در نهایت ارزش سهامها رو به کاهش میگذارند.
بسیاری از سرمایه گذاران صندوقهای مشترک تمایل دارند که مسائل را بیش از حد پیچیده کنند. به این معنا که آنها صندوقهای بسیار زیادی را به دست میآورند که بسیار مرتبط هستند و در نتیجه از مزایای کاهش ریسک ناشی از تنوع برخوردار نمیشوند. این سرمایه گذاران ممکن است پرتفوی خود را بیشتر در معرض دید قرارداده باشند. از طرف دیگر، فقط به این دلیل که شما دارای سرمایههای مشترک هستید به این معنی نیست که به طور خودکار سبد متنوعی دارید. به عنوان مثال، صندوقی که فقط در یک بخش صنعتی یا منطقه خاصی سرمایه گذاری میکند، هنوز نسبتاً ریسک پذیر است.
به عبارت دیگر، ممکن است به دلیل تنوع زیاد، بازدهی ضعیفی داشته باشید. از آنجایی که صندوقهای سرمایهگذاری مشترک میتوانند داراییهای کوچکی در بسیاری از شرکتهای مختلف داشته باشند، بازده بالا از چند سرمایهگذاری اغلب تفاوت چندانی در بازده کلی ایجاد نمیکند. رقیقشدن نیز نتیجه رشد بیش از حد یک صندوق موفق است. وقتی پول جدید به صندوقهایی سرازیر میشود که دارای سوابق قوی بودهاند، مدیر اغلب در یافتن سرمایهگذاری مناسب برای استفاده مناسب از تمام سرمایه جدید با مشکل مواجه میشود.
مثال
یکی از مواردی که میتواند منجر به تحلیلرفتن سهام شود، این واقعیت است که هدف یا ساختار یک صندوق همیشه مشخص نیست. تبلیغات صندوق میتواند سرمایه گذاران را به مسیر اشتباه هدایت کند. کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) ایجاب میکند که صندوقها حداقل ۸۰ درصد داراییها را در نوع خاصی از سرمایهگذاری که در نام آنها (سهامها) ذکر شده است، داشته باشند. نحوه سرمایه گذاری داراییهای باقیمانده به مدیر صندوق بستگی دارد. با این حال، این که چه نوع سهامی واجد شرایط آن ۸۰ درصد دارایی هستند ممکن است مبهم و گسترده باشد. بنابراین یک صندوق میتواند سرمایه گذاران احتمالی را از طریق عنوان آن سهام، به نحوی به اشتباه بیاندازد. برای مثال، صندوقی که تمرکز محدودی بر سهام کنگو دارد، میتواند با عنوانی مانند “صندوق بینالمللی فناوری پیشرفته” فروختهشود.
مدیریت فعال صندوق
بحث بسیاری از سرمایه گذاران بر این است که آیا مدیران حرفهای صندوق، در انتخاب سهام بهتر از من یا شما عمل میکنند یا خیر. مدیریت به هیچ وجه خطاناپذیر نیست و حتی اگر صندوق ضرر کند باز هم مدیر حقوق میگیرد. سهامداران صندوقهایی که به طور فعال مدیریت میشوند، کارمزد بیشتری را متحمل خواهند شد. اما صندوقهای دارای شاخص غیرفعال به طور فزایندهای محبوبیت پیدا کردهاند. این صندوقها شاخصی مانند اس اند پی ۵۰۰ (S&P 500) را دنبال میکنند و نگهداری آنها بسیار کم هزینه است. صندوقهایی که به طور فعال مدیریت شدهاند در چندین دوره زمانی نتوانستهاند عملکرد بهتری از شاخصهای معیار خود داشته باشند، به خصوص پس از محاسبه مالیات و کارمزد.
کمبود نقدینگی
صندوق سرمایه گذاری مشترک به شما این امکان را میدهد که در هر زمانی درخواست کنید، سهام شما به پول نقد تبدیل شود. با این حال، بر خلاف سهامی که در طول روز معامله می شود، بسیاری از بازخرید صندوقهای مشترک تنها در پایان هر روز معاملاتی انجام میشود.
مالیاتها
هنگامی که یک مدیر صندوق، اوراق بهادار را میفروشد، مالیاتی بر عایدی سرمایه ایجاد میشود. سرمایه گذارانی که نگران تاثیر مالیات هستند باید این نگرانیها را هنگام سرمایه گذاری در صندوقهای سرمایه گذاری در ذهن داشته باشند. مالیاتها را می توان با دو روش کاهش داد. یکی سرمایه گذاری در صندوقهای حساس به مالیات و یا با خرید سهام صندوق سرمایهگذاری مشترک غیر حساس به مالیات و نگهداری آن در حسابهای معوق مالیاتی، مانند حسابهای سپرده بازنشستگی.
ارزیابی صندوقها
تحقیق درمورد صندوقها و مقایسه آنها ممکن است دشوار باشد. برخلاف سهام، صندوقهای سرمایهگذاری این فرصت را به سرمایهگذاران نمیدهند که نسبت قیمت به سود (P/E)، رشد فروش، سود هر سهم (EPS) یا سایر دادههای مهم را کنار هم قرار دهند. ارزش خالص دارایی یک صندوق سرمایه گذاری مشترک میتواند مبنایی برای مقایسه ارائه دهد. اما با توجه به تنوع پرتفوی، مقایسه صورت به صورت صندوقها میتواند دشوار باشد، حتی در میان صندوقهایی با نامها یا اهداف مشابه و معروف فعالیت میکنند. فقط صندوقهای شاخصی که بازارهای مشابه را دنبال میکنند، واقعاً قابل مقایسه هستند.
مثالی از یک صندوق سرمایهگذاری مشترک
یکی از معروف ترین صندوقهای سرمایهگذاری در جهان سرمایه گذاری، صندوق سرمایه گذاری فیدلیتیِ ماژلان(FMAGX) است. این صندوق در سال ۱۹۶۳ تأسیس شد. هدف آن، افزایش ارزش سرمایه خود از طریق سرمایهگذاری در سهام عادی را میباشد. روزهای شکوه این صندوق بین سالهای ۱۹۷۷ و ۱۹۹۰ بود، زمانی که پیتر لینچ به عنوان مدیر پورتفوی آن خدمت میکرد. تحت مدیریت لینچ، داراییهای تحت اختيار ماژلان از ۱۸ میلیون دلار به ۱۴ میلیارد دلار افزایش یافت.
حتی پس از خروج لینچ، عملکرد این صندوق همچنان قوی بود و داراییهای تحت مدیریت (AUM) آن در سال ۲۰۰۰ به نزدیک به ۱۱۰ میلیارد دلار افزایش یافت. در سال ۱۹۹۷، صندوق آنقدر بزرگ شد که فیدلیتی آن را به روی سرمایه گذاران جدید بست و تا سال ۲۰۰۸ آن را دوباره باز نکرد.
تا مارس ۲۰۲۲، صندوق فیدلیتی ماژلان نزدیک به ۲۸ میلیارد دلار دارایی دارد و از فوریه ۲۰۱۹ سامی سیمنگار (Sammy Simnegar) مدیریت آن را بر عهده دارد. عملکرد این صندوق تقریباً با اس اند پی ۵۰۰ برابر یا کمی از آن پیشی گرفتهاست.
دیدگاهتان را بنویسید