مقدمه
به احتمال زیاد قبلاً اصطلاح بازار پول را شنیده‌اید، اما بازار پول دقیقا چیست؟ به طور کلی، بازار پول یک بازاری است که شرکت‌کنندگان در آن می‌توانند مبالغ هنگفتی را برای مدت یک سال یا کمتر قرض دهند یا وام بگیرند. بازار پول یک محل بسیار کارآمد برای کسب و کار‌ها، دولت‌ها، بانک‌ها و سایر مؤسسات بزرگ برای انجام معامله است. با این حال، بازار پول همچنین خدمات مهمی را برای افرادی که می‌خواهند مقادیر کمتری را سرمایه‌گذاری کنند و در عین حال از نقدینگی و امنیت بالا بهره ببرند، ارائه می‌دهد. در این مقاله از زرد نیوز به بررسی بازارِ پول خواهیم پرداخت، پس تا انتها ما را همراهی کنید.
نکات مهم
- بازار پول یک بازارِ سازمان یافته است که شرکت‌کنندگان در آن مبالغ هنگفتی را برای یک سال یا کمتر قرض می‌دهند یا وام می‌گیرند.
- سرمایه گذاران به دلیل امنیت و نقدینگی بالا به سمت ابزارهای سرمایه‌گذاری کوتاه مدت بازار پول جذب می‌شوند.
- گروه‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت شامل صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک بازار پول، گروه‌های سرمایه‌گذاری دولت محلی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت بخش‌های امانی بانکی است.
- صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک بازارِ پول بیشتر برای افراد در دسترس هستند.
- اوراق قرضه خزانه‌داری (Treasury Bill) را وزارت خزانه‌داری آمریکا به صورت مرتب صادر میکند تا مسائل مربوط به اوراق قرضه قبلی را که به سررسید می‌رسند حل و به تامین مالی کسری‌های دولت فدرال کمک کند.
اهداف بازار پول
افراد تقریباً به همان دلیلی که یک کسب و کار یا دولت وجوهی را در بازارِ پول قرض می‌دهد یا وام می‌گیرد، در بازار ِپول سرمایه گذاری میکنند: گاهی اوقات داشتن بودجه با نیاز به آن تداخل ندارد.
به عنوان مثال، اگر ببینید که مقدار مشخصی پول دارید که در حال حاضر به آن نیاز ندارید، ممکن است تصمیم بگیرید آن پول را تا زمانی که برای انجام برخی سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت یا خرید به آنها نیاز داشته باشید به طور موقت سرمایه‌گذاری کنید. اگر تصمیم گرفتید این پول را به صورت نقد نگهداری کنید، هزینه این فرصت که از دست می‌دهید سودی است که می‌توانستید با سرمایه‌گذاری آن دریافت کنید.
ویژگی‌های عمده‌ای که یک سرمایه گذار را به سمت ابزارهای سرمایه‌گذاری کوتاه مدت بازارِ پول می‌کشاند ایمنی و نقدینگی بالا می‌باشد. ابزارهای بازار پول سررسیدی دارند که از یک روز تا یک سال متغیر است، اگرچه اغلب سه ماه یا کمتر می‌باشند.
از آنجایی که این سرمایه‌گذاری‌ها (اوراق قرضه بازار پول) با بازارهای ثانویه گسترده و فعال در ارتباط هستند، تقریباً همیشه می‌توانید آنها را قبل از سررسید بفروشید. البته به قیمت چشم پوشی از سودی که با نگه داشتن آنها تا سررسید به دست می‌آوردید.
بازار ثانویه پول، مکان متمرکزی ندارد. نزدیک‌ترین چیزی که بازار پول به حضور فیزیکی دارد، ارتباط خودجوش با شهر نیویورک است، حتی اگر بازار پول از هر نقطه‌ای از طریق تلفن یا اینترنت قابل دسترسی باشد. اکثر سرمایه گذاران فردی با کمک (و تجربه) مشاور مالی، حسابدار یا موسسه بانکی خود در بازارِ پول شرکت میکنند.
انواع ابزار بازار پول
تعداد زیادی از ابزارهای مالی به منظور اعطای وام و استقراض کوتاه مدت ایجاد شده‌اند. بسیاری از این ابزارهای بازار پول کاملاً تخصصی هستند و معمولاً فقط توسط کسانی که اطلاعات دقیقی از بازارِ پول دارند، مانند بانک‌ها و مؤسسات مالی بزرگ، معامله می‌شوند.
برخی از نمونه‌های این ابزارهای تخصصی عبارتند از صندوق‌های فدرال، فرصت‌های تخفیفی، گواهی‌های سپرده قابل معامله (NCD)، سپرده‌های مدت دار دلاری، قراردادهای بازخرید، اوراق بهادار شرکتی تحت حمایت دولت، سهام در ابزارهای بازار پول، قراردادهای آتی، اختیار معامله آتی و سوآپ.
گذشته از این ابزارهای تخصصی در بازارِ پول، ابزارهای سرمایه گذاری هستند که سرمایه گذاران فردی با آنها بیشتر آشنا می‌شوند. مانند گروه‌های سرمایه‌گذاری کوتاه مدت (STIP) و صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک بازارِ پول، اوراق قرضه خزانه‌داری، اوراق بهادار کوتاه مدت شهرداری، اوراق تجاری، و پذیرش بانکداران.
گروه‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت
گروه‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت (STIP) شامل صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک بازارِ پول، گروه‌های سرمایه‌گذاری دولت محلی، و صندوق‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت بخش‌های امانی بانکی است. همه گروه‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت به عنوان سهام در مجموعه‌های بسیار بزرگی از ابزارهای بازارِ پول فروخته می‌شوند. این ابزار‌ها ممکن است شامل یک یا همه ابزارهای بازار پول که در بالا ذکر کردیم باشند.
به عبارت دیگر، گروه‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت ابزاری مناسب برای تجمیع محصولات مختلف بازارِ پول (مانند اوراق قرضه دولتی) در یک محصول هستند. درست همانطور که یک صندوق سرمایه گذاری مشترک یا یک صندوق با درآمد ثابت، انواع سهام، اوراق قرضه و غیره را گرد هم می‌آورد.
گروه‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت، ابزارهای تخصصی بازار پول را بدون نیاز به دانش دقیق از آنها برای سرمایه گذاران در دسترس قرار می دهند. آنها همچنین میزان حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری مورد نیاز برای خرید بیشتر ابزارهای بازار پول که معمولاً برابر یا بیش از ۱۰۰ هزار دلار است را کاهش می‌دهد.
انواع گروه‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت
از بین سه نوع اصلی گروه‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت، صندوق های سرمایه گذاری مشترک بازار پول بیشترین دسترسی را برای افراد دارند. این صندوق‌ها توسط شرکت‌های کارگزاری و شرکت‌های صندوق سرمایه‌گذاری مشترک عرضه می‌شوند که سهام این صندوق‌ها را به سرمایه‌گذاران فردی، شرکتی و نهادی خود می‌فروشند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت توسط دپارتمان‌های اعتماد بانکی برای حساب‌های امانی مختلف آنها اداره می‌شوند.
استخرهای سرمایه گذاری دولت محلی توسط دولت های ایالتی به نمایندگی از دولت های محلی ایجاد می شود و به سرمایه گذاران اجازه می دهد تا سهام صندوق های سرمایه گذاری دولت محلی را خریداری کنند.
از بین سه نوع اصلی گروه‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت، صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک بازار پول بیشترین دسترسی را برای افراد دارند. این صندوق‌ها را شرکت‌های کارگزاری و شرکت‌های صندوق سرمایه‌گذاری مشترک عرضه میکنند. آنها سهام این صندوق‌ها را نیز به سرمایه‌گذاران فردی، شرکتی و نهادی خود می‌فروشند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت را بخش‌های امانی بانک‌ها برای حساب‌های امانی مختلف آنها اداره میکند.
گروه‌های سرمایه‌گذاری دولت محلی را دولت‌های ایالتی به نمایندگی از دولت‌های وقت ایجاد میکنند و به سرمایه گذاران اجازه می‌دهند تا سهام صندوق های سرمایه‌گذاری دولت محلی را خریداری کنند.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک بازار پول
َصندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک بازار پول به دو دسته تقسیم می‌شوند: صندوق‌های مشمول مالیات و صندوق‌های معاف از مالیات. صندوق‌های مشمول مالیات، سرمایه‌گذاری‌هایی را در اوراق بهاداری مانند اسناد خزانه‌داری و اوراق تجاری انجام می‌دهند. لازم به توضیح است که این اوراق پس از پرداخت سود به خریدار صندوق، مشمول مالیات فدرال می‌شوند.
صندوق‌های معاف از مالیات در اوراق بهاداری که دولت‌های ایالتی و محلی منتشر میکنند سرمایه گذاری میکنند. این اوراق از مالیات فدرال معاف هستند. این دو دسته از صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک بازار پول الگوهای متفاوتی از رشد را ارائه می‌دهند که هر کدام انواع مختلفی از سرمایه گذاران را جذب خود میکنند.
اوراق قرضه خزانه‌داری (Treasury Bill)
اُوراق قرضه خزانه‌داری، اوراق بهادار کوتاه مدتی هستند که وزارت خزانه داری آمریکا آنها را به طور منظم برای تامین مالی اوراق قرضه‌ای که به سررسید می‌رسند و برای کمک به تامین مالی کسری‌های دولت فدرال منتشر میکند.
اوراق قرضه خزانه‌داری به دلیل سررسید کوتاه‌مدت خود، دارای بیشترین حجم معاملات و نقدینگی هستند. این میزان تقریبا برابر است با ۳۲۶ میلیارد دلار ارزش تصوری که این رقم را فدرال رزرو تا سال ۲۰۲۲ منتشر کرد. وزرات خزانه‌داری آمریکا، علاوه بر انتشار منظم این اوراق، ابزار دیگر به نام اوراق مدیریت پول (Cash Management Bill) را به صورت نامنظم منتشر میکند. فروش این اوراق همزمان با تاریخ موعد سررسید اوراق قرضه دیگر است.
بررسی کوتاه اورق قرضه خزانه‌داری
اوارق خزانه‌داری از طریق سیستم ثبت دفتر تجاری (Commercial book-entry system) به سرمایه‌گذاران و مؤسسات بزرگ فروخته می‌شوند. سپس آن اوراق را بین مشتریان خود، که ممکن است شامل سرمایه‌گذاران فردی نیز باشد، توزیع میکنند. یک جایگزین، روش “Treasury Direct” است که به عنوان یک سیستم نگهداری غیررقابتی برای سرمایه گذاران کوچکی که قصد دارند اوراق بهادار خود را تا سررسید نگه دارند، طراحی شده‌است.
مناقصه‌گران فردی در Treasury Direct مالکیت خود را مستقیماً در سیستم ثبت دفتری وزارت خزانه‌داری ثبت میکنند. اگر یک سرمایه‌گذار اوراق خزانه‌داری را از طریق سامانه Treasury Direct خریداری کند و بخواهد آن را قبل از سررسید بفروشد، باید آنها را به سیستم ثبت دفتری تجاری منتقل کند.
این انتقال فقط از طریق یک مؤسسه سپرده‌گذاری انجام می‌شود که دارای یک حساب در بانک فدرال رزرو باشد (شخصی که انتقال را انجام می‌دهد ملزم به پرداخت کارمزد‌های انتقال می‌باشد).
حساب‌های بازار پول
نمی‌توانیم بدون اختصاص زمان کمی به حساب های بازارِ پول، درباره خود بازارِ پول صحبت کنیم. آنها حساب‌های سپرده هستند، درست مانند حساب‌های چک و پس‌انداز معمول که شرکت بیمه سپرده فدرال (FDIC) آنها را بیمه میکند و با صندوق‌های بازارِ پول متفاوت می‌باشند.
این نوع حسابها ممکن است برخی از امتیازات حساب جاری مانند امکان نوشتن‌چک و/ یا انجام تراکنش با کارت اعتباری را به دارنده حساب بدهند. اما آنها مانند یک حساب پس انداز، نیازمند یک حداقل موجودی هستند و محدودیت‌های خاصی شامل آنها می‌شود.
به عنوان بخشی از بند D قانون اوراق قرضه مورخ ۱۹۳۳، دولت فدرال تعداد تراکنش‌های اعتباری این نوع حساب را به شش تراکنش در ماه محدود کرد. هر تعداد تراکنش بالاتر از آن مستلزم پرداخت کارمزد می‌باشد. در طول سال ۲۰۲۰، در بحبوحه همه‌گیری کرونا، این محدودیت بدون اینکه تاریخی برای بازگرداندن آن تعیین شود برداشته شد. با این حال، برخی از بانک‌ها هنوز هم ممکن است تعداد برداشت‌های ماهانه را محدود کنند.
صاحبان حساب‌های بازارِ پول نیز سود دریافت میکنند. از آنجایی که بسیاری از حسابها دارای حداقل موجودی هستند، بازده آنها معمولاً بالاتر از یک حساب پس‌انداز معمولی است. حساب‌های بازارِ پول عموماً سرمایه گذاری‌های ایمن و کم ریسک هستند. همانطور که پیش از این گفتیم، موسسات مالی به دلیل استفاده از وجوه موجود در حساب‌های بازار پول برای سرمایه‌گذاری در دارایی‌های کوتاه‌مدت با سررسید کوتاه، نرخ‌های بهره بالاتری را ارائه میکنند.
پرسش‌های متداول در مورد بازار پول
نام بازار پول از کجا می‌آید؟
نام بازار پول به توانایی آن در مبادله پول در سررسید‌های بسیار کوتاه اشاره دارد. حُسن سرمایه‌گذاری در این بازار نقدینگی بسیار بالای آن می‌باشد.
آیا ممکن است بازار پول، سرمایه و پول خود را از دست دهد؟
بله، حساب های بازار پول ممکن است ضرر کنند. به ویژه اوراق تجاری که شامل گواهی سپرده ارزی (CD) و بدهی شرکت‌ها می‌شود.
آیا حساب‌های بازار پول معایبی دارند؟
بله، سرمایه‌گذاری در حساب‌های بازار پول جنبه‌های منفی دارد، از جمله این واقعیت که سرمایه‌گذاری‌های خاصی در بازار پول تحت پوشش بیمه شرکت بیمه سپرده فدرال (FDIC) نیستند. همچنین، سایر جنبه‌های منفی شامل بازده کمتر در مقایسه با سایر سرمایه‌گذاری‌ها می‌شود.
سخن آخر
زمانی که یک فرد سرمایه گذار در پرتفوی خود ابزارهای مالی و اوراق بهادار را قرار می‌دهد، او معمولاً درصد مشخصی از پول خود را به امن ترین و نقدشونده ترین ابزار موجود اختصاص می‌دهد: پول نقد. این جزء نقدی ممکن است در حساب سرمایه‌گذاری آنها در صندوق‌های نقدی خالص قرار داشته باشد. درست همانطور که در صورت واریز به حساب پس‌انداز یا حساب جاری بانکی وجود دارد. با این حال، سرمایه گذاران بسیار بهتر است که جزء نقدی پرتفوی خود را در بازار پول قرار دهند، که در عین این که امنیت و نقدینگی نقدینگی را حفظ میکند، درآمد و بهره‌ای بالاتر را ارائه می‌دهد.
بسیاری از ابزارهای بازار پول در دسترس سرمایه گذاران هستند. بیشتر آنها به سادگی از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک بازار پول که از تنوع خوبی برخوردار است می‌توانند به ابزار بازار پول دسترسی پیدا کنند. اگر سرمایه‌گذاران مایل باشند به تنهایی این کار را انجام دهند، فرصت‌های سرمایه‌گذاری دیگری در بازارِ پول وجود دارد که مهم‌ترین ترین آنها خرید اوراق خزانه‌داری از طریق Treasury Direct است.
دیدگاهتان را بنویسید