در این مطلب، میخواهیم در رابطه با متاورس (metaverse) که این روزها تبدیل به بحث داغ محافل دیجیتالی شده است، صحبت کنیم.
از زمانی که فیسبوک در ۲۸ اکتبر ۲۰۲۱ به متا تغییر نام داد، مفهوم مبهمی که الهامبخش نامی جدید بود، موضوع داغ بحثها شده است.
اگرچه شاید در برخی افراد، به نظر برسد که متاورس محصول جاه طلبانه و جذابتر متا است، اما اصلاً اینطور نیست.
برخی استدلال میکنند که مارک زاکربرگ زمان زیادی را صرف توصیف متاورس در طول کنفرانس Connect 2021 کرده است. در همین حال، برخی دیگر متاورس را تکامل بعدی نسل اینترنت میدانند که به عنوان Web3 یا Web 3.0 شناخته میشود.
متاورس برای افراد مختلف معنای متفاوتی دارد و یک مرز بین دنیای مجازی و واقعیت غیرقابل تشخیص شده است. بیایید ببینیم متاورس چیست و مفهوم آن از کجا آمده است؟
مفهوم متاورس
اصطلاح متاورس را میتوان از طریق نیل استفنسون و رمان سایبرپانک دیستوپیاییاش، Snow Crash (سقوط برف یک رمان علمی تخیلی از نویسنده آمریکایی نیل استفنسون)، بررسی کرد. سایبرپانک، یکی از زیرسبکها در داستانهای علمی – تخیلی میباشد. دیستوپیایی نیز به معنای پاد آرمان شهر است که در واقع یک جامعه یا سکونتگاه خیالی در داستانهای علمی–تخیلی میباشد.
رمان سقوط برف، در سال ۱۹۹۲ منتشر شد و به همراه رمان نورومنسر اثر ویلیام گیبسون، که فضای داده واقعیت مجازی به نام ماتریس را توصیف میکند، به عنوان مجموعه کتب این ژانر در نظر گرفته میشوند.
متاورس در Snow Crash یک فضای واقعیت مجازی سه بعدی است که از طریق پایانههای شخصی (یک سری ابزار که برای همین استفاده ساخته شدهاند؛ چیزهایی شبیه به گوشی موبایل) و عینکهای واقعیت مجازی قابل دسترسی است که اشتراکات زیادی با Oculus Quest و سایر هدستهای واقعیت مجازی دارد.
فضای سه بعدی
این فضای سه بعدی در نظر کاربران به عنوان یک محیط شهری ایجاد شده است؛.در امتداد جادهای به عرض صد متر که همچون خیابان به نظر میرسد. استفنسون مینویسد: مانند هر مکانی در واقعیت، در اینجا هم، خیابانها در معرض توسعه هستند. توسعه دهندگان میتوانند خیابانهای کوچک خود را با تغذیه از خیابان اصلی بسازند. کاربران در اینجا میتوانند ساختمانها، پارکها، تابلوها و همچنین چیزهایی بسازند که در واقعیت وجود ندارند. مانند نمایشهای نوری وسیع در بالای سر، محلههای ویژهای که قوانین فضا و زمان سهبعدی در آن نادیده گرفته میشود، و مناطق جنگی آزاد که مردم میتوانند به آنجا بروند. همدیگر را بکشند.
شباهت متاورس و بازیهای آنلاین ویدئویی انبوه
شاید دیدگاه استفنسون از متاورس برای شما آشنا به نظر برسد. این به این دلیل است که بازیهای آنلاین ویدئویی چندنفره انبوه، بسیاری از این ویژگیها را دارند. به عنوان مثال، در بازی ویدئویی زندگی دوم (Second Life) که در سال ۲۰۰۳ منتشر شد، کاربران میتوانند آواتارهای واقعی را سفارشی کنند، با دیگر بازیکنان ملاقات کنند، آیتمهای مجازی ایجاد کنند، دارایی مجازی داشته باشند و کالاها و خدمات را با یکدیگر مبادله کنند.
شاید بتوان گفت، آنچه در بازی ویدئویی زندگی دوم مشاهده شد، یک پیشوند از متاورس است. چرا پیشوند؟
زیرا بازیهای آنلاین ویدئویی انبوه همچون زندگی دوم، در واقع در انزوا قرار دارند. به طوری که گویا هر یک از آنها، یک جزیره دیجیتالی هستند که ساکنان و داراییهای مجازی آنها هرگز آنها را ترک نمیکنند. متاورسی که مارک زاکربرگ میخواهد ایجاد کند، یک تجربه مجازی بزرگی نیست، بلکه نسخه بعدی اینترنت است.
ما از دسکتاپ به وب و به موبایل رسیدهایم. از متن تا عکس و ویدیو. زاکربرگ در نامهای اخیر به کارمندانش مینویسد، اما این پایان خط نیست. پلتفرم بعدی حتی فراگیرتر از این خواهد بود. یک اینترنت مجسم شده که در آن تجربه میکنید، نه اینکه فقط به آن نگاه کنید. ما این را متاورس مینامیم و هر محصولی را که میسازیم لمس میکند.
آیا متاورس اکنون وجود دارد؟
اگر قرار است متاورس به یک اینترنت تجسم یافته تبدیل شود، پس باید ویژگیهای خاصی داشته باشد که آن را از تجربیات واقعیت مجازی مانند زندگی دوم جدا کند.
متاورس یک شبکه انبوه مقیاسپذیر و قابل تعامل از جهانهای مجازی سهبعدی ارائهشده در زمان واقعی است که میتواند به طور همزمان و مداوم توسط تعداد مؤثری نامحدودی از کاربران با حس حضور فردی و با تداوم دادههایی مانند هویت، تاریخچهای از وجود، حقوق، اشیاء، ارتباطات و پرداختها تجربه شود.
بیایید ویژگیهای متاورس را برای وضوح بهتر فهرست کنیم:
- مقیاس انبوه
- قابل همکاری
- ارائه در زمان واقعی
- دنیای مجازی سه بعدی
- همزمان بودن
- مداوم بودن
- تعداد نامحدود کاربر
- حس حضور فردی
- تداوم دادهها
در عمل، متاورس به شکلی است که کاربر در آن میتواند وارد یک مرکز خرید مجازی بزرگ شود. و همزمان هر تعداد افراد دیگری هم میتوانند آن را تجربه کنند. سپس کاربر میتواند یک کالای دیجیتال منحصر به فرد را خریداری کند و سپس همان کالای دیجیتالی را چند هفته بعد در داخل آن بفروشد.
برخی ممکن است با شنیدن این صحبتها بگویند، یک دقیقه صبر کن. من این فیلم را قبلا دیدهام.
درست است، فیلم بازیکن شماره 1 آماده (Ready Player One) که ابتدا کتابی بود که توسط ارنست کلاین نوشته شده بود و توسط Random House در سال ۲۰۱۱ منتشر شد. این فیلم توسط استیون اسپیلبرگ کارگردانی شد و احتمالا بهترین نمونه تصویری و از نظر مفهومی شبیه به متاورس باشد.
با این حال، این فیلم تفاوتهای اساسی با دیدگاههای کارشناسان درباره متاورسی که به زودی عرضه میشود، دارد.
چه چیزی به متاورس قدرت میدهد؟
متاورس توسط اشکال متنوعی از فناوری مانند زیرساختهای ابری، ابزارهای نرم افزاری، پلتفرم ها، برنامههای کاربردی، محتوای تولید شده توسط کاربر و سختافزار صاحب قدرت میشود.
علاوه بر الزامات فنی، متاورس شامل تجربیات کاربری مختلفی از جمله، سرگرمی، بازی، تجارت، تعاملات اجتماعی، آموزش و تحقیق خواهد بود.
متاورس کی میرسد؟
سوالی که اکنون در ذهن بسیاری از افراد شکل میگیرد این است که چقدر طول میکشد تا از پیش متاورسهای مختلف به سمت متاورسهای بزرگ حرکت کنیم؟
مارک زاکربرگ معتقد است که تا پایان دهه (تا پیش از 2030 میلادی) متاورس بزرگ از راه خواهد رسید، اما همچنین ممکن است خیلی زودتر این اتفاق بیفتد؛ زیرا عناصر اساسی در حال حاضر وجود دارند.
اینترنت
خوشبختانه زیرساخت اینترنت امروزی اجازه میدهد تا تعداد زیادی از مردم در محیطهای مجازی دور هم جمع شوند. مانند زمانی که بیش از ۱۲.۳ میلیون کاربر برای یک کنسرت واقعیت مجازی (VR) در فورتنایت (Fortnite) با حضور تراویس اسکات (رپر، خواننده و ترانهسرا) دور هم جمع شدند.
با اینکه این زیرساخت کنونی بسیار چشمگیر و عالی به نظر میرسد، اما احتمالاً برای حمایت از تصور کارشناسان صنعت متاورس، باید بیشتر تکامل یابد.
سخت افزار موجود
همچنین برای ارائه محیطهای مجازی واقعی و آواتارها به صورت سه بعدی، هم اکنون سخت افزار وجود دارد.
متا (فیسبوک) مالک اصلی تولیدکننده هدستهای واقعیت مجازی به نام Oculus است.
مایکروسافت نیز از اولین عرضهاش در سال ۲۰۱۶ از ابزارهایی با عینکهای پشتیبانی کرده است.
علاوه بر این، شایعه شده است که اپل هدستهای واقعیت افزوده و واقعیت مجازی خود را در سال ۲۰۲۲ عرضه خواهد کرد.
همچنین، HTC، Pico، MagicLeap و سایر تولیدکنندگان به سرعت در حال پیشرفت در این زمینه هستند.
متاورس یک تجربه فراگیر خواهد بود که در آن کاربران میتوانند از دستگاههای سنتی مانند رایانهها و دستگاههای تلفن همراه استفاده کنند و در عین حال تجربه خود را با ابزارهای همهجانبه AR و VR افزایش دهند.
ذخیره دادهها
در نهایت، همان فناوریهای نوآورانهای که از زمان پیدایش شبکه بیتکوین در ژانویه ۲۰۰۹، صنعت خدمات مالی را مختل کرده است، میتواند برای فعال کردن تداوم دادهها در متاورس استفاده شود.
NFTها یا توکنها، نمونهای عالی از این است که چگونه میتوان از فناوری بلاک چین برای تأیید مالکیت داراییهای دیجیتال استفاده کرد و در حال حاضر پلتفرمهای واقعیت مجازی سه بعدی وجود دارند که از این فناوریها بهره میبرند.
مارک پتیت، معاون و مدیر کل Unreal Engine در EPIC Games، اخیراً در مصاحبهای اظهار داشت که متاورس به «جهانهای مجازی مشترکی که پایداری را در خود جای میدهد» نیاز دارد.
این صحبت مارک به این معنی است که برای یک تجربه ایده آل، کاربر باید بتواند با وسایل دیجیتال خود از جهانی به جهان دیگر حرکت کند.
نمونهای از آن این است که کفشهایی که کاربر NFT در آینده از نایک خریداری میکند، برای استفاده از پلتفرم Meta’s Horizon در دسترس خواهند بود و همچنین در سایر دنیاهای مجازی مانند آنچه در Fortnite و Minecraft وجود خواهند داشت.
پلتفرم واقعیت مجازی دسنترالند (Decentraland)
دسنترالند (Decentraland)، یک دنیای کاملاً غیر متمرکز است که هیچ رهبری مرکزی ندارد. جهانی مبتنی بر بلاک چین اتریوم است و توسط یک سازمان مستقل غیرمتمرکز کنترل میشود. از طریق این سازماندهی و رایگیری، بازیکنان میتوانند سیاستهایی را که تعیینکننده نحوه رفتار جهان است، کنترل کنند. دسنترالند همچنین دارای ارز غیرمتمرکز خود، یعنی مانا (MANA) است که میتواند در صرافیهای ارزهای دیجیتال با ارزهای دیگر مبادله شود.
در آینده، دسنترالند میتواند یکی از جهانهای غیرمتمرکز بسیاری باشد که بخشی از متاورس را تشکیل میدهند؛ با داراییهای دیجیتال و ارزها که بین آنها جریان دارند. همانطور که پولهای واقعی و کالاهای فیزیکی توسط افرادی که در کشورهای مختلف زندگی میکنند در دنیای واقعی رد و بدل میشوند.
در حالی که هیچ کس مالک متاورس نیست، درست مثل کسی که امروز صاحب اینترنت نیست، اما قطعاً افراد مهم زیادی در این فضا وجود خواهند داشت و شرکتهایی مانند متا، مایکروسافت، یونیتی، اپیک گیمز، روبلکس، و … میخواهند در میان این افراد حضور داشته باشند. به همین دلیل است که آنها میلیاردها دلار برای تحقق یک رویای علمی تخیلی سرمایهگذاری میکنند.
جمع بندی
متاورس که فقط ایدهای است که اولین بار توسط نویسنده علمی تخیلی نیل استفنسون در رمانش برف سقوط توصیف شد، به زودی، ممکن است به واقعیت تبدیل شود. بسیاری از شرکتهای بزرگ فناوری میگویند که متاورس به اندازه اینترنت امروزی، اگر بزرگتر نباشد، خواهد بود.
امیدوارین این مطلب برای شما مفید بوده باشد و از جزئیاتی که ارائه دادیم، راضی باشید. از اینکه تا پایان مطلب با ما بودید، از شما متشکریم.
دیدگاهتان را بنویسید