متاورس بر دنیای واقعی چه تاثیری خواهد گذاشت؟

مقدمه

با شروع شکل‌گیری و گسترش چشم‌انداز متاورس، یک سوال مهم (و تقریبا آینده‌نگرانه) در ذهن همه وجود دارد: متاورس بر دنیای واقعی چه تاثیری خواهد گذاشت؟

تقریباً در هر دوره‌ای که یک فناوری جدید پا به میدان می‌گذارد، بحث‌های مشابهی مطرح می‌شود و دوره کنونی نیز استثنا نیست. مردم جهان پیش از این با پرسش‌هایی این چنینی روبرو بوده‌اند: آیا هوش مصنوعی (AI) فعالیت انسانی را در اختیار خواهد گرفت؟ آیا اتوماسیون جایگزین همه مشاغل خواهد شد و کار از راه دور، دفاتر فیزیکی را برای همیشه نابود خواهد کرد؟

اکنون، شرکت‌هایی مانند دیسنترالند (Decentraland)، سند باکس (The Sandbox)، و سایرین در حال توسعه هستند. این امر بدین معنی است که می‌توان به پلتفرم‌های متاورس واقعی و قابل سکونت امیدوار شد. اما این برای آینده ارتباطات دنیای واقعی چه معنایی دارد؟ با ادامه این مقاله از زرد نیوز همراه باشید تا به این سوال پاسخ دهیم.

متاورس و نگرانی‌های مشترک

متاورس، ترکیبی از محاسبات فضایی (Spatial Computing) و اینترنت است. هدف متاورس ایجاد جهان‌های مجازی سه بعدی و ترکیب چندین فناوری نوظهور کلیدی مانند بلاک چین، ارزهای دیجیتال، هوش مصنوعی، محاسبات ابری و لبه‌ای و بسیاری از موارد دیگر است.

این مفهوم در رمان سال ۱۹۹۲ نیل استفنسون (Neal Stephenson) به نام سقوط برف (Snow Crash)، و آثار ادبی متعاقب آن مانند “بازیکن شماره یک آماده” (Ready Player One) محبوب شد. در همان زمان، بازی‌های جهان‌سازی چند نفره مانند سکند لایف (Second Life) و ماینکرفت (Minecraft) فرصت‌هایی را برای یک موجودیت مجازی جدید که به موازات زندگی واقعی ما در حال گذر است، ایجاد کردند.

شاید تصادفی نباشد که این دوره (در اواخر دهه ۲۰۰۰ میلادی) زمانی بود که این صنعت شاهد اولین رونق رسانه‌های اجتماعی بود و ردپای مجازی بشر تقریباً به اندازه ردپای واقعی آن مهم شد.

نگرانی در مورد چنین تهدیدهایی برای دنیای واقعی کاملاً دور از ذهن نیست. کاربران اینترنت در سراسر جهان، در حال حاضر زمان زیادی را به صورت آنلاین صرف می‌کنند و تلاش‌های قابل توجهی را برای تقویت چهره آنلاین خود برای اهداف اجتماعی و حرفه‌ای انجام می‌دهند. هنگامی که متاورس اینترنت را به یک فضای مجازی سه بعدی تبدیل می‌کند، آیا می‌تواند نیاز به یک دنیای فیزیکی را به کلی برطرف کند؟

چرا متاورس نمی‌تواند به طور کامل جایگزین دنیای واقعی شود؟

متاورس یک محیط قابل سکونت و جایگزین برای دنیای واقعی ما ارائه می‌دهد که قوانین فیزیک بر آن حاکم است. با این حال، متاورس هنوز هم به همین قوانین وابسته می‌باشد.

دلیل این امر آن است که بلاک چین و محاسبات مبتنی بر بلاک چین همچنان به مقادیر زیادی از منابع طبیعی و انرژی متکی هستند. شکل‌گیری این دنیای مجازی تنها به دلیل دنیای واقعی که در اطراف ما وجود دارد امکان پذیر است.

 بدون زغال سنگ یا خورشید برای تولید برق، ضرب ارز دیجیتال برای پشتیبانی از اکوسیستم‌های بلاک چین امکان پذیر نخواهد بود. این یعنی بدون این منابع، پلتفرم‌های متاورس از بین خواهند رفت.

در حال حاضر، هر جنبه دیگر از پروژه‌های متاورس از برخی منابع فیزیکی یا قوانین آن استفاده می‌کند. تعامل کاربر با این پلتفرم‌ها از قوانین حاکم بر درک ما از نور پیروی می‌کند تا بتوانیم هدست‌های VR (واقعیت مجازی) را روی صورت بگذاریم و وارد یک قلمرو دیجیتالی فراگیر شویم. کمک‌های حرکتی مانند کنترل از راه دور، ردیابی چشم، ریموت کنترل‌ دستی و تردمیل‌های چند جهته، از آناتومی انسان و قوانین حرکت استفاده می‌کنند تا تجربیات واقع بینانه را فراهم آوردند. حتی در دنیای مجازی، توسعه‌دهندگان از ویژگی‌های فیزیک مانند لنگر گرانشی (Gravitational anchoring) تقلید می‌کنند تا حس اصالت را برای هر تجربه ایجاد نمایند.

پیامدهای بالقوه دنیای واقعی برای متاورس

با پیشرفت‌های قابل توجه در فناوری، متاورس می‌تواند از نظر سنخیت جایگزین دنیای واقعی شود. در حالی که این یک تصور آینده‌نگرانه است که چندین سال یا حتی چند دهه از آن دور هستیم، به زودی می‌توانیم شاهد باشیم که متاورس با بخش‌های خاصی از دنیای واقعی ما جایگزین می‌شود.

• متاورس می‌تواند جایگزین دفاتر کار فیزیکی شود: یکی از بزرگترین حوزه‌هایی که بیشترین تاثیر را از سوی متاورس خواهد داشت، حوزه کارمندی و دور کاری است. بزودی شرکت‌ها می‌توانند کل دفاتر اداری خود را در متاورس داشته باشند. شرکت آی‌تی اکسنچر (Accenture) در حال حاضر دارای یک دفتر متاورس  دارد که طبقه اِنُم (Nth Floor) نام دارد. این دفتر مجازی در پلتفرم مش (Mesh) مایکروسافت قرار دارد و آینده‌ای بالقوه را نشان می‌دهد که در آن ساختمان‌های اداری دیگر وجود ندارند و هر شرکتی یک دفتر جهانی واقعیت مجازی با آدرس متاورس دارد.

• متاورس می‌تواند تا حدی جایگزین تعامل فیزیکی بین افراد شود: در طول همه‌گیری کرونا، بسیاری از کاربران برای شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و گردهمایی‌ها به متاورس مراجعه کردند. حتی بعضی افراد کل مراسم عروسی‌ خود را در داخل این پلتفرم برگزار کردند. در آینده، متاورس می‌تواند به اندازه رسانه‌های اجتماعی در زندگی امروز ما اهمیت پیدا کند.

آیا متاورس برای دنیای واقعی خطر آفرین است؟

برخی از کاربران ممکن است به مقاومت در برابر پذیرش متاورس به نفع دنیای واقعی ادامه دهند. برخی دیگر از کاربران نیز همچنان برای حفظ تعادل بین دنیای دیجیتال و واقعی تلاش می‌کنند. این در حالی است درصد زیاد از کاربران جهانی می‌توانند قسمت اعظمی از زندگی اجتماعی خود را به متاورس منتقل کنند که احتمالا به طور کامل جایگزین تعاملات فیزیکی خواهد شد.

• متاورس می‌تواند جایگزین مشاغلی خاص شود: تقریباً هر فناوری با خود پتانسیل تولید درآمد از راه جدید را به همراه دارد. متاورس به کاربران اجازه می‌دهد تا همواره به طور ثابت کریپتو به دست آورند که می‌تواند به عنوان یک منبع درآمد ثابت عمل کند. راه‌های کسب درآمد در متاورس شامل بازی‌های “Play to earn”، مشاغل متاورس، فرصت‌های تجاری XR، خدمات XR و غیره می‌شود. با شانس کسب درآمد با استفاده از هیچ چیز جز اتصال به اینترنت، برخی مشاغل سنتی ممکن است دیگر وجود نداشته باشند.

• اقتصاد متاورس می‌تواند به اندازه اقتصاد دنیای واقعی مهم شود: طی سه سال گذشته، شاهد افزایش علاقه فزاینده به ارزهای دیجیتال و فعالیت‌های سرمایه‌گذاری مرتبط به آن بوده‌ایم. یک نهاد به تنهایی نمی‌تواند ارزش‌ ارزهای دیجیتال را تعیین یا دستکاری کند. این امر به نوعی نشان‌دهنده یک بازار واقعاً آزاد است. پلتفرم‌های متاورس اقتصاد خاص خود را دارند که بر اساس مالکیت رمز ارز و اجماع (Consensus) مبتنی بر بلاک چین شکل می‌گیرند. این پلتفرم‌ها با استفاده از سازمان‌ غیرمتمرکز مستقل (DAOs) ساخته شده‌اند که به همه کاربران اجازه می‌دهد تا در مورد تصمیمات کلی پلتفرم‌ اظهار نظر کنند.

سخن آخر

با اینکه که متاورس پتانسیل عظیمی دارد، چندین سال طول خواهد کشید تا به طور کامل شکوفا شود. مارک زاکربرگ، مدیر عامل متا پلتفرمز (Meta platforms)، در نامه موسس (Founder’s letter) اکتبر ۲۰۲۱ خود اعلام کرد کرد: “امید ما این است که ظرف یک دهه آینده،(کاربران) متاورس به یک میلیارد نفر برسد.”

حتی در این صورت، کمتر از کسری از جمعیت جهان کاربر متاورس خواهند بود و بدون پذیرش کافی از سوی مردم، هیچ امکانی وجود ندارد که متاورس جایگزین هیچ جنبه‌ای از دنیای واقعی شود.

با این حال، در چند سال آینده، ما می‌توانیم شاهد اهمیت فزاینده این فناوری برای گروه‌هایی خاص از کاربران باشیم. به طوریکه  متاورس در این جوامع تقریبا می‌تواند جایگزینی برای بعضی جنبه‌های دنیای واقعی شود.