مقدمه
از زمانی که مفهوم متاورس گسترش یافت و مخاطبان زیادی را به خود جلب کرد، زمان زیادی نمیگذرد. در این مدت شاهد این بودهایم که شرکتها و غولهای رسانهای مانند فیسبوک، اینستاگرام و غیره نیز جذب بازار روبه رشد متاورس شدهاند. به گفته صاحب نظران این حوزه، بازار متاورس به رشد خود ادامه خواهد و تکنولوژیهای بیشتری به استفاده از این مفهوم خواهند پرداخت.
متاورس با تکنولوژیهایی مانند “واقعیت افزوده” و “واقعیت مجازی”، دنیای فیزیکی ما را با اينترنت ترکیب میکند. شاید هنوز این امر کاملا محقق نشده باشد، اما این وعده و هدفی است که غولهای متاورس به ما وعده دادهاند. به دلیل علاقه شدید شرکتهایی مانند مایکروسافت، متا (فیسبوک سابق)، اپیک گیمز، و انویدیا به متاورس، میتوان انتظار داشت که در سال ۲۰۲۲، محبوبیت بیشتری پیدا کند. با ادامه این مطلب از زرد نیوز همراه باشید.
آشنایی با متاورس
متاورس دارای سیستمهای اجتماعی و اقتصادی خواهد بود که در آن آواتارهای کاربران میتوانند از طیف گستردهای از محتوای فراگیر لذت ببرند. برخلاف یک بازی ویدیویی، تجربه کلی متاورس متوقف نمیشود یا به پایان نمیرسد. یکی از قابل توجه ترین جنبههای این دنیای مجازی جدید، قابلیت همکاری و اشتراک گذاری بی سابقه آن است. تصور کنید یک پوسته (skin آیتمهای زیبایی در بازیها) روبلاکس (Roblox) خریداری کردهاید و سپس بدون زحمت از آن در فورت نایت (Fortnite) یا سایر بازیهای آنلاین دیگر استفاده میکنید.
همانطور که مارک زاکربرگ گفت، متاورس میتواند شبیه ترین چیز به تلهپورت باشد.
شرکت مشاوره مدریت گارتنر (Gartner) اخیرا اعلام کرد که بازار متاورس یکی از ۵ حوزه برتر در تکنولوژیهای رو به رشد میباشد. میزان بودجه جهانی که صرف ابزار واقعیت افزوده و مجازی شده است (از لوازم اصلی اتصال به متاورس)، انتظار میرود از ۱۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ به ۷۲/۸ میلیارد دلار در ۲۰۲۴ برسد.
به همین دلیل، رهبران صنایعی مانند بازیسازی، فروشگاهداری (retail)، هنر، مراقبتهای بهداشتی و بلاک چین در حال بررسی این هستند که چگونه جایگاه خود به عنوان بازیگران مهم در این اکوسیستم نوظهور تعیین کنند.
نمونههایی از مفهوم متاورس
مفهوم متاورس بسیار گسترده است. در ابتدا، متاورسها مختلفی وجود خواهد داشت، و برخی بر علایق خاصی مانند بازی یا ورزش تمرکز خواهند کرد. Meta’s vision یک کانال رسانه اجتماعی سه بعدی با پیام رسانی مبتنی بر هوش مصنوعی است که برای هر کاربر شخصی سازی میشود. علاوه بر این، متاورس میتواند مرکزی برای اطلاعات، سرگرمی و کار باشد. اکثر کارشناسان معتقدند که متاورس به نسخه بعدی اینترنت تبدیل خواهد شد.
قابلیتهای فراگیر متاورس آن را از تکنولوژیهای امروزی متمایز میکند. تصور کنید به جای مطالعه در مورد یک رویداد تاریخی، یا “تماشای” یک بازی فوتبال، آنها را با صدای فراگیر ۳۶۰ درجه و نه روی یک تلویزیون، بلکه به طور مجازی شاهد آن باشید. شرکت در یک کنفرانس به صورت مجازی و تعامل با دیگران به گونهای که گویی به صورت فیزیکی با هستند امکان پذیر خواهد بود. زیرا حضور متاورسی شما به حضور فیزیکی شما افزوده میشود.
اصطلاحات روز متاورس
از آنجایی که متاورس هنوز در حال تکامل و توسعه است، درک عملکرد آن برای بسیاری افراد سخت میباشد. با این حال، ورود آن نویدبخش تسهیل اشکال جدیدی از ارتباطات انسانی، کار، اوقات فراغت و حتی سفر است.
جهان آینهای (Mirror-World)
متاورس محیطهای سه بعدی را از طریق هدست، عینک و غیره ارائه میدهد. در نتیجه، متاورس هم آینه واقعیت و هم یک جهان جدید است که امکان ایجاد یک واقعیت پیشرفته با سناریوهای بدیع را فراهم میکند. کارشناسان این کپی دیجیتالی واقعیت را “جهان آینهای” مینامند.
دوقلوی دیجیتالی (Digital Twin)
دوقلوی دیجیتال به تجسم مجازی یک شی یا جنبهای از زندگی واقعی اشاره دارد. از این نظر، متاورس جذاب است زیرا شما میتوانید هرکسی که می خواهید باشید. یک آواتار نشانگر حضور شما خواهد بود و این شخصیت آنلاین میتواند ویژگیهای فیزیکی شما را نمایش دهد یا شکلی کاملاً متفاوت به خود بگیرد.
واقعیتهای ترکیبی (Mixed realities)
تکنولوژی واقعیت ترکیبی (MR) که واقعیت مجازی و واقعیت افزوده را ترکیب میکند، امکان تجربهای کاملا فراگیر در متاورس را فراهم میکند. کاربران میتوانند با اشیاء مجازی و فیزیکی تعامل داشته باشند و آیتمهای دیجیتال میتوانند با هر دو ارتباط برقرار کنند.
در واقعیت مجازی، حضور کامل در دنیای دیجیتال با استفاده از یک عینک مخصوص یا کلاه مخصوص امکان پذیر است. در واقعیت مجازی نرم افزار مانند بازی شبیهساز ترن هوایی، حس مشابهی را ارائه میدهد. همچنین در واقعیت افزوده، یک پوشش دیجیتالی از تصاویر و نماها بر روی دنیای واقعی قرار میگیرد. پوکمان گو(Pokémon Go) یک نمونه عالی از واقعیت افزوده است که در آن شخصیتها در فضای دنیای واقعی قرار میگیرند.
بلاک چین
بلاک چین یک تسهیل کننده کلیدی در تراکنشهای متاورس است. بِلاک چین شبکهای از کامپیوترها است که یک پایگاه داده (Database) مشترک دارند. تغییر یک داده ثبتشده، وقتی که در بلاک چین قرار میگیرد بسیار دشوار است. شبکه بلاک چین دائما بررسی میکند که همه نسخههای پایگاه داده یکسان هستند.
متاورس کاربران را قادر میسازد تا داراییهای مجازی مانند خانهها، سلاحها و پوستههای (skin) خود را در فضای مجازی خرید و فروش کنند یا آنها ارتقا دهند. بر اساس گزارش وب سایت “Grayscale”، کاربران متاورس تاکنون ۲۰۰ میلیون دلار برای آیتم داخل آن هزینه کردهاند.
توکنهای غیر قابل تعويض (NFT)
در متاورس، توکنهای غیرقابل تعویض نوع جدیدی از دارایی مجازی هستند که باعث بخش عمدهای از رشد بازار متاورس شدهاند. ان اف تی، یک کالای دیجیتال و غیر فیزیکی است. یعنی یک ان اف تی میتواند یک تصویر، یک ویدیو یا یک آیتم درون بازی را شامل شود. بلاک چین در پایگاه داده خود، ثبت میکند که چه کسی صاحب هر ان اف تی است. به این ترتیب، هر ان اف تی میتوانند دارایی (های) دیجیتال زیر خود (مثلا یک اثر هنری) را معامله کنند. برخی از کلکسیونرهای ان اف تی این داراییها را به عنوان کلکسیونهای فرهنگی میبینند، در حالی که برخی دیگر آنها را یک سرمایه گذاری میدانند.
متاورس، یک پروژه ناتمام
بسیاری از شرکتهای تکنولوژی، از جمله مایکروسافت، فیسبوک، انویدیا و اپیک گیمز، از زمان آغاز به کار متاورس به دنبال تبدیل آن به واقعیت بودهاند. اما چقدر پیشرفت کردهاند؟
یک ویژگی مانند این که گیمرها دنیای خود را خلق کنند، از اولین تجربههای متاورس است. از آنجایی که متاورس یک تجربه مجازی واقعی را ارائه میدهد، منطقی است که گام بعدی برای صنعت بازیسازی باشد. متاورس میتواند به افزایش جذابیت بازی، شهرت و کسب درآمد بازیها کمک کند.
به عنوان مثال، بازی فورت نایت Fortnite اپیک گیمز را در نظر بگیرید. آنها کنسرتهای کاملی را برای حضور طرفداران طراحی کردند تا بتوانند با خوانندگانی مانند آریانا گرانده، تراویس اسکات، و مارشملو تعامل داشته باشند. این کنسرتهای ضبطشده و دارای انیمیشن به طرفداران این امکان را میدهد که در فضای بازی حرکت کنند و به آواتار هنرمند مورد علاقه خود نزدیک شوند. آنها حتی میتوانند کالاهای دیجیتالی را که به فروش میرسد خریداری کنند، درست مانند یک کنسرت واقعی.
حضور دیگر شرکتها در متاورس
متا و مایکروسافت مسیر کاملا متفاوتی را در پیش گرفتهاند. متا از تکنولوژی “Horizon Workrooms” رونمایی کرد. این تکنولوژی روشی جدید برای کارکنان اداری است تا با استفاده از هدست واقعیت مجازی Oculus با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. یک کنفرانس واقعیت مجازی میتواند حداکثر ۱۶ نفر شرکتکننده داشته باشد که همه آنها با آواتار خودشان حضور خواهند داشت. از سوی دیگر، هدف مایکروسافت تغییر تعامل کسب و کار و نیروی کار است. آنها این هدفها را با ایجاد یک تجسم دیجیتالی از دنیای فیزیکی که در آن کاربران میتوانند از طریق واقعیت ترکیبی با یکدیگر تعامل داشته باشند، بدست میآورند.
قوانینی که بر متاورس حاکم است و به آن اجازه میدهد بدون اشکال در زندگی ما ادغام شود، هنوز در دست اجرا هستند. در حال حاضر، متاورس، مانند اینترنت، مالک، اپراتور یا مخترع واحدی ندارد. اگر قرار باشد سیستم آن اوپن سورس (Open-source) و بر اساس استانداردهای جامعه باشد، عالی خواهد بود.
هنوز ابهامات زیادی در مورد متاورس وجود دارد، اما یک چیز قطعی است: متاورس بی حد و حصر است و به توسعه دهندگان اجازه میدهد تا کل یک دنیا را ایجاد و طراحی کنند.
آمار کلیدی بازار متاورس
با تکامل و توسعه متاورس، میزان پیچیدگی تعاملات فضای مجازی پیچیده تر خواهند شد. بیایید به برخی از نکتهها، ارقام و آمارهای متاورس نگاه کنیم.
زیر و بم
عبارت “متاورس” از پیشوند “متا” (فراتر) و ریشه “ورس” (جهان) میآید. این اصطلاح به معنای “فراتر از جهان” است.
اصل عبارت متاورس به رمان علمی تخیلی نیل استفنسون، یعنی خرابی برفکی بر میگردد. این کتاب برای سال ۱۹۹۲ میباشد. همچنین عبارت متاورس در فیلم “Ready Player One” اثر ارنست کلین و “Neuromancer” اثر ویلیام گیبسون وجود دارد.
همهگیری کووید ۱۹ علاقه کاربران و کسب و کارها را نسبت به متاورس افزایش داد.
در اوج همهگیری، ان اف تیها شاهد رشدی ۲/۵ میلیارد دلاری بودند.
بر اساس یک تحقیق، اکثر گیمرها و استریمرها تفاوت چندانی با دوستان واقعی خود ندارند. این بدان معناست که افراد دوستان آنلاینی را ترجیح میدهند که در زندگی واقعی شبیه آنها هستند.
آمار و ارقام
شرکت متا اخیرا مبلغ ۵۰ میلیون دلار را گروههای غیرانتفاعی سرمایهگذاری کردهاست تا به رشد متاورس کمک کند.
شرکت متا همچنین تقریبا ۱۰ هزار شغل در سراسر اتحادیه اروپا ایجاد خواهد کرد.
ارزش بازار متاورس ممکن است تا سال ۲۰۲۴ به ۸۰۰ میلیارد دلار برسد. این امر به خاطر افزایش چشمگیر علاقه به متاورس در طول همهگیری کووید ۱۹ میباشد. این درحالی است که ارزش متاورس در پایان سال ۲۰۲۰، ۴۷ میلیون دلار بود.
ارزش بازار جهانیِ واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و واقعیتهای ترکیبی در سال ۲۰۲۴ تقریبا به ۳۰۰ میلیارد دلار خواهد رسید.
قاره آمریکا شمالی بیشترین سهم را در بازار جهانی متاورس در سال ۲۰۲۰ داشت.
استودیوی Reality Labs که مالکیت آن را شرکت متا برعهده دارد، قبلاً ۱۰ میلیارد دلار در متاورس سرمایه گذاری کرده است.
شرکت متا اخیراً ۵۰ میلیون دلار در گروههای مالی غیرانتفاعی سرمایه گذاری کرده است تا به رشد مسئولانه متاورس کمک کند.
متا همچنین طی پنج سال آینده ۱۰ هزار شغل در اتحادیه اروپا ایجاد خواهد کرد.
در آوریل ۲۰۲۱، اپیک گیمز یک میلیارد دلار جمع آوری کرد تا چشم انداز بلند مدت متاورس را تسریع بخشد.
متاورس ممکن است تا سال ۲۰۲۴ به ارزش ۸۰۰ میلیارد دلار برسد که دلیل آن افزایش علاقه به متاورس در طول همهگیری کرونا است. این در حالی است که در سال ۲۰۲۰، ارزش بازار متاورس ۴۷ میلیارد دلار بود.
دیسنترالند قبل از انتشار خود در فوریه ۲۰۲۰، ۲۴ میلیون دلار کمک جمع آوری کرد. تنها در سه ماه، کازینو “Decentraland Games” درآمدی معادل ۷/۵ میلیون دلار کسب کرد.
ارزش بازار جهانی واقعیت افزوده، واقعیت مجازی و واقعیت ترکیبی تا سال ۲۰۲۴ تقریباً به ۳۰۰ میلیارد دلار خواهد رسید.
چندین شرکت برجسته تکنولوژی، متاورس را فرصتی بیسابقه برای گسترش افق خود میدانند.
تکنولوژیها و دستگاهها
بخش سخت افزار در سال ۲۰۲۰ بر بازار متاورس تسلط یافت.
تخمین زده میشود که فروش تجهیزات واقعیت مجازی تا سال ۲۰۲۲۲ حدود ۱۰ میلیارد دلار درآمد ایجاد کند.
تعداد محمولههای جهانی دستگاههای واقعیت افزوده / واقعیت مجازی در سال ۲۰۲۴ به ۷۶/۷ میلیون عدد خواهد رسید.
فروش هدستهای واقعیت افزوده و واقعیت مجازی در سالهای بعد افزایش خواهد یافت و فناوریهای ترکیبی، تا سال ۲۰۲۳ سالانه بیش از ۲۶ میلیون دستگاه به فروش خواهند رساند.
تا سال ۲۰۲۴، بیش از ۳۴ میلیون هدست واقعیت مجازی در سراسر جهان استفاده خواهد شد.
بازار واقعیت افزوده و واقعیت مجازی اروپا از ۲/۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱، به ۲۰/۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ خواهد رسید.
تا سال ۲۰۲۲، ۱/۱ میلیارد کاربر واقعیت مجازی موبایلی در سراسر جهان وجود خواهد داشت.
انتظار می رود تا سال ۲۰۲۴، کاربران واقعیت افزوده موبایلی در سراسر جهان، در مقایسه با ۲۰۰ میلیون کاربر در سال ۲۰۱۵، به ۱/۷ میلیارد کاربر افزایش یابد.
تا سال ۲۰۲۰، ارزش بازار واقعیت مجازی موبایلی ۶/۸۷ میلیارد دلار بود. کارشناسان میگویند این رقم در سال ۲۰۲۱ به ۹/۵۳ میلیارد دلار و تا سال ۲۰۲۵ به بیش از ۲۶ میلیارد دلار خواهد رسید.
هزینه، دسترسی و ایمنی، سه عامل اصلی هستند که کارشناسان صنعت “واقعیت گسترشیافته” (Extended Reality) به عنوان پیشران بازار واقعیت افزوده از واقعیت مجازی ذکر میکنند.
ارزش مشتری
یک نظرسنجی در نوامبر ۲۰۲۱ نشان داد که ۶۸ درصد از آمریکاییها به دیدگاه متا در مورد متاورس بی علاقه بودند.
۸۳/۷ میلیون آمریکایی در سال ۲۰۲۰، ماهانه از واقعیت افزوده استفاده کردهاند. بیش از ۱۱۰ میلیون نفر تا سال ۲۰۲۳ از این سرویس استفاده خواهند کرد.
در سال ۲۰۲۰، یک مطالعه در آمریکا نشان داد که در حالی که ۴۱ درصد از شرکت کنندگان به واقعیت افزوده بی علاقه بودند، ۲۱ درصد از آن افراد بین ۱۸ تا ۳۴ ساله بودند.
داراییهای دیسنترالند و سایر ان اف تیها بیش از ۷۵۰ هزار بار فروش رفتهاند که درآندی بالغ بر ۲۵ میلیون دلار ایجاد کردهاند.
کاربران روبلاکس در سه ماهه اول سال ۲۰۲۱ بیش از ۱۰ میلیارد ساعت این بازی را انجام دادند. هر روز حدود ۴۲ میلیون نفر به این پلتفرم بازی سر میزنند.
بازیکنان روبلاکس ۶۵۲ میلیون دلار برای ارز مجازی این سایت، Robux، خرج کردهاند.
رویداد و برنامهها
۷/۵ میلیون نفر در کنسرتهای بازی فورت نایت شرکت کردهاند.
شرکت حراجی کریستیز (Christie’s) ان اف تی “Everydays: The First 5000 Days” اثر مایک وینکلمن را در سال ۲۰۲۱ فروخت. این اولین حراج بزرگ یک اثر هنری دیجیتالی بود.
یک کیف گوچی دیجیتال به قیمت بیش از ۴۱۰۰ دلار فروخته شد که از قیمت واقعی کالا پیشی گرفت.
در روبلاکس، ۳۳ میلیون نفر کنسرت لیل ناس اکس (Lil Nas X) را تماشا کردند.
45.8 میلیون نفر نمایش نجومی تراویس اسکات را دیدند.
یک مهمانی مجازی در Roblox فیلم پرفروش تابستانی “In the Heights” را تبلیغ کرد.
برندهای حاضر در بازار متاورس
نایک قبلاً چهار درخواست ثبت مجوز و علامت تجاری برای کالاهای مجازی قابل دانلود که در متاورس در دسترس هستند، ثبت کرده است.
نَسکار (NASCAR برند مسابقات رالی) به همراه شرکت سابنیشن مدیا (Subnation Media) با هدف گسترش افق خود در متاورس، همکاری خود را آغاز کردهاند.
دیزنی در حال توسعه یک پارک با موضوع متاورس است. در ماه دسامبر، این شرکت برای یک “شبیه ساز دنیای مجازی” ثبت اختراع ثبت کرد.
شرکت هیوندای موتور “Mobility Adventure” را ایجاد میکند. این یک گالری است که در روبلاکس و از طریق متاورس در دسترس میباشد. این گالری محصولات هیوندای موتور و طرحهای آینده این شرکت را به نمایش میگذارد.
کوکاکولا اخیراً اولین ان اف تی خود را به حراج گذاشته است. این ان اف تی یک بسته جایزه در بازار OpenSea بود که ۵۷۵ هزار دلار نصیب کوکاکولا کرد.
لویی ویتان به مناسبت تولد ۲۰۰ سالگی بنیانگذار خود، Louis: The Game را ساخت. در این بازی شما در نقش ویوین (Viviane) هستید و در جستجوی شمعهای ان اف تی، دنیای مجازی آن را کاوش میکنید.
شرکت گوچی یک صندوق (vault) افتتاح کرد. یک فروشگاه مجازیِ متاورس که ان اف تیهای “Supergucci” را میفروشد.
بالنسیاگا (Balenciaga) قصد دارد پس از همکاری موفق خود با فورت نایت، به ادغام دنیای مد و دیجیتال ادامه دهد.
چارلی کوهن، طراح لباس، به همراه فروشگاه بزرگ “Selfridges” در ایجاد یک کلکسیون و تجربه واقعیت مجازی برای تولد ۲۵ سالگی پوکمان همکاری کردند.
دیگر ارقام جالب بازار متاورس
در اکتبر ۲۰۲۱، متاورسِ وب ۲/۰، ۱۴/۸ تریلیون دلار ارزش داشت.
متاورس ممکن است به افراد در غلبه بر ناتوانیها (۳۹ درصد) و بهبود خلاقیت و تخیل (۳۷ درصد) کمک کند.
در یک نظرسنجی شامل هزار شرکت کننده، ۴۸ درصد افراد گفتند که برای هنر و سرگرمیهای زنده به متاورس میپیوندند. این در حالی است که ۴۴ درصد از بقیه افراد برای بیتکوین و ان اف تی در متاورس حضور پیدا میکنند.
متاورس از ممنوعیت کامل خودکشی، حیوان آزاری، سخنان ضد نژادی و آزار و اذیت حمایت میکرد. کمتر از نیمی از شرکت کنندگان در نظرسنجی موافق بودند که محتوای مرتبط با الکل و مواد مخدر باید ممنوع شود.
متاورس در آینده
متاورس در آینده شامل موارد زیر خواهد بود:
شبکههای فراگیر
ان اف تیها در بِلاک چین
واقعیتهای گسترده
تکنولوژی ارتقایافته
به نظر میرسد افزایش ادغام بازار ان اف تی با دنیای مجازی سه بعدی، فاز بعدی توسعه متاورس باشد. در حال حاضر، دارندگان ان اف تی میتوانند در بازارهایی مانند OpenSea و BakerySwap معامله کنند. اما هیچ پلتفرم سه بعدی گستردهای برای این کار وجود ندارد. توسعه دهندگان بِلاک چین ممکن است اپلیکیشنهای متاورس-مانند محبوبی را در مقیاس بزرگتر بسازند.
متاورس کراس چین (Cross chain) نیز امکان پذیر است. به گفته شرکت اینتل، متاورس هزار برابر بیشتر از آنچه در حال حاضر در دسترس است به نیروی محاسباتی نیاز دارد. از نظر اقتصادی، متاورس به زودی تأثیر جهانی قابل توجهی خواهد داشت. به طور کلی، صنعت و اکوسیستم متاورس در هم تنیده شدهاند. راههای هیجانانگیز برای کسب درآمد در اقتصاد جدید از تصاحب مشاغل خدماتی یکنواخت که به کارگران کمدستمزد آزادی بیشتری میدهد، پدیدار خواهد شد.
سخن آخر
این امر که در چه زمانی متاورس میتواند به تجسمی از زندگی واقعی تبدیل شود، ناشناخته است. بدون شک با یک متاورس یکپارچه و منسجم فاصله زیادی داریم، اما در حال حاضر پیشرفتها و توسعههای قابل توجهی اتفاق افتاده که میتواند منجر به رشد و انسجام هر چه بیشتر متاورس شود.
برای تعامل کامل کاربران در یک محیط مجازی، بسیاری از سیستمهای متاورسِ مبتنی بر بلاک چین هنوز روی ادغام واقعیت افزوده و واقعیت مجازی خود کار میکنند. غولهای فناوری مانند فیس بوک، مایکروسافت و اپیک گیمز در حال سرمایه گذاری در رایانش ابری (cloud computing) و استارت آپهای واقعیت مجازی هستند.
موضوع متاورس در سال ۲۰۲۲ قوت خواهد گرفت. با این حال، کسب و کارها همچنان به استقبال از یک آینده دیجیتالی اجتناب ناپذیر ادامه میدهند. و در حالی که کارشناسان میگویند پنج تا ده سال دیگر طول میکشد تا مردم یک متاورس کامل را تجربه کنند، کاربران در حال حاضر می توانند در پروژههای مشابه متاورس شرکت کنند و بِلاک چین را در زندگی روزمره خود ادغام کنند.
دیدگاهتان را بنویسید